Επιδόρπιοι οίνοι - Μέρος 4

Porto

Τα Porto είναι διάσημα κρασιά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης από το 1756, που παράγονται στην κοιλάδα Douro στην Β. Πορτογαλία και οφείλουν το όνομά τους στο λιμάνι της πόλης του Πόρτο (δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πορτογαλίας), από όπου γινόταν η διακίνηση και η εξαγωγή του. Η γη από σχιστόλιθο και γρανίτη, σε συνδυασμό με το ωκεάνιο μικροκλίμα της περιοχής, που διαμορφώνεται από τον Ατλαντικό και τα βουνά Serra do Marão, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια σταφυλιών, ενώ η περιοχή γύρω από το Pinhão και São João da Pesqueira, θεωρείται το κέντρο της παραγωγής του.

Επιδόρπιοι οίνοι - Μέρος 3

Tokay 

Tokaji (Ουγγρικά) είναι η ονομασία ενός ξακουστού γλυκού οίνου, που  αναφέρεται ακόμα και στον εθνικό ύμνο της Ουγγαρίας, με τουλάχιστον 14% vol., από την ομώνυμη περιοχή κοντά στα Καρπάθια. Το ηφαιστειογενές σιδηρούχο και ασβεστούχο έδαφος, προστατευμένο από τα γύρω βουνά, σε συνδυασμό με το μοναδικό μικροκλίμα, επιτρέπουν την εμφάνιση της ευγενούς σήψης και μια μακρά περίοδο ωρίμανσης, μερικές φορές ως τον Δεκέμβριο. Οι εγκεκριμένες ποικιλίες για παραγωγή Tokaji είναι: Furmint 60%, Hárslevelű 30%, Yellow Muscat, Zéta, Kövérszőlő, Kabar.

Επιδόρπιοι οίνοι - Μέρος 2

Άλλα επιδόρπια κρασιά της Σαντορίνης

Nama - Κάναβα Ρούσσος:  Επιτραπέζιος γλυκός οίνος, με 10,5% αλκοόλ, που προορίζεται για το μυστήριο της θείας κοινωνίας. Προέρχεται από την οινοποίηση των ποικιλιών Μανδηλαριά, Αηδάνι, Ασύρτικο, Αθήρι και Μαυράθηρο, μετά από υπερώριμο τρύγο και λιάσιμο 15 ημερών. Διακρίνεται από το λαμπερό βαθυκόκκινο χρώμα του, έντονα σιροπώδες με ευχάριστη γλυκιά γεύση, διακριτική οξύτητα, μαλακές τανίνες και μακρά απολαυστική επίγευση. Με πλούσια αρωματική παλέτα από κόκκινα φρούτα, ξηρά δαμάσκηνα, σταφίδες, σοκολάτα και γλυκά μπαχαρικά όπως κανέλλα και γλυκόριζα.

Επιδόρπιοι οίνοι - Μέρος 1

Τα επιδόρπια ή γλυκά κρασιά, αποτελούν μια ιδιαίτερη και πολύ ενδιαφέρουσα κατηγορία οίνων, των οποίων η ζύμωση δεν ολοκληρώθηκε πλήρως, αφήνοντας κάποια ποσότητα αζύμωτων ζαχάρων.
Η Ελλάδα ως χώρα, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας, του ιδιαίτερου terrior και των χαρισματικών γηγενών ποικιλιών της, έχει να επιδείξει μια μεγάλη ποικιλία από εξαιρετικά ποιοτικούς επιδόρπιους οίνους, με πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, από νεαρά ελαφριά χρυσοκίτρινα, δροσερά και φρουτώδη, μέχρι μελένια και συμπυκνωμένα γηραιά παλαιωμένα λευκά - ερυθρά, βελούδινα με πολύπλοκα αρώματα, σε αντίθεση με τις άλλες οινοπαραγωγές χώρες που παράγουν συνήθως ένα - δύο αξιόλογα είδη.

Ρετσίνα, το κρασί της ταβέρνας και της παράδοσης.

Ιστορία 

Η ρετσίνα είναι το παραδοσιακό «κλασσικό» εδώ και αιώνες λευκό κρασί, ένα ιδιότυπο brand name των φτωχών, αναγνωρίσιμο και ταυτόσημο στην Ελληνική ενδοχώρα με την λέξη κρασί, ενώ στην αλλοδαπή αποτελεί συνώνυμο του made in Greece.
Η προσθήκη ρετσινιού συνηθιζόταν από αρχαιοτάτων χρόνων στον Ελλαδικό χώρο, δίνοντας στο κρασί το χαρακτηριστικό άρωμα της τερεβινθίνης ή τερεβινθέλαιο (η ίδια πρώτη ύλη που παράγεται και το νέφτι) βελτιώνοντας την γεύση του και αυξάνοντας παράλληλα την διατηρησιμότητά του.

Οι σημαντικότερες Ελληνικές ποικιλίες ερυθρών οινοποιήσιμων σταφυλιών

Αγιωργίτικο

Το Αγιωργίτικο ή Μαύρο Νεμέας ή "το αίμα του Ηρακλή" αν προτιμάτε, είναι μια από τις  ευγενέστερες και πιο δημοφιλείς ερυθρές ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα.
Σαν ποικιλία είναι ιδιαίτερα παραγωγική και πολυδύναμη, δίνοντας μια μεγάλη γκάμα ποιοτικών κρασιών, από ροζέ μέχρι ερυθρά κρασιά παλαίωσης (κυρίως), γλυκά ερυθρά, ενώ συνηθίζεται και η συνοινοποίησή του με άλλες ποικιλίες.
Το λίκνο του Αγιωργίτικου είναι η Νεμέα Κορινθίας (παλαιότερη ονομασία Άγιος Γεώργιος), που θεωρείται ως ο μεγαλύτερος αμπελώνας της Ελλάδας, εξού και τα παρατσούκλια του «η μικρή Βουργουνδία» ή «το Ελληνικό Μπορντώ», όπου και παράγεται ο οίνος Ο.Π.Α.Π. Νεμέα.
Στην αρχαιότητα η Νεμέα ονομαζότανε Φλιούντας και εκεί όπως λέει ο θρύλος παραγόταν ο Φλιάσκος οίνος, το αγαπημένο κρασί του Αγαμέμνωνα, βασιλιά των Μυκηνών.

Οι σημαντικότερες διεθνείς ποικιλίες ερυθρών οινοποιήσιμων σταφυλιών

Cabernet Sauvignon

Το Cabernet Sauvignon, αποτελεί την πιο αναγνωρίσιμη ερυθρή ποικιλία στον κόσμο, για την παραγωγή εκλεκτών ερυθρών κρασιών με πληθωρική γεύση και άρωμα, που μπορούν να αντέξουν δεκαετίες παλαίωσης. Έχει χαρακτηριστεί ως το ερυθρό Chardonnay, ενώ για πολλούς θεωρείται ο βασιλιάς των σταφυλιών.
Βέβαια, υπάρχει και μια αιρετική άποψη, η λεγόμενη κίνηση ABC «Anything But Cabernet - Chardonnay», δηλαδή «οτιδήποτε εκτός από Cabernet ή Chardonnay», που ομολογουμένως έχει πολλούς οπαδούς και οινολόγους ανά τον κόσμο.

Οι σημαντικότερες ελληνικές ποικιλίες λευκών οινοποιήσιμων σταφυλιών.

Ασύρτικο

Το Ασύρτικο, είναι αναμφίβολα η ευγενέστερη και πλέον πολυδύναμη λευκή ποικιλία του ελληνικού αμπελώνα με καταγωγή από την Σαντορίνη. Είναι ποικιλία δομής και όχι αρωματική ποικιλία,  χαρακτηριζόμενη από έναν σπάνιο συνδυασμό μεταλλικότητας, δροσιστικής  οξύτητας και υψηλής αλκοόλης, δίνοντας ανοιχτόχρωμα φρουτώδη και  σωματώδη κρασιά.
Το αρωματικό του δυναμικό, χαρακτηρίζεται από χαμηλή έως μεσαία ένταση, με νότες εσπεριδοειδών όπως λεμονιού, πράσινου μήλου, άγουρου  ροδάκινου, μελιού, ξηρών καρπών και τσαγιού.

Οι σημαντικότερες διεθνείς ποικιλίες λευκών οινοποιήσιμων σταφυλιών.

Chardonnay 

Το Chardonnay αποτελεί πιθανότατα την πιο γνωστή και ευρέως διαδεδομένη λευκή ποικιλία οιναμπέλου στον κόσμο και όχι αδίκως, το έχουν αποκαλέσει «βασιλιά των λευκών». Κατάγεται από την Βουργουνδία, της Α. Γαλλίας και  οφείλει το όνομά του στο ομώνυμο χωριό, η ονομασία του οποίου προέρχεται από τη λατινική λέξη «chardonnacum», που σημαίνει «μέρος γεμάτο γαϊδουράγκαθα»…

Οίνος…ο αγαπητός - μέρος 2

Η σύσταση & οι κυριότερες βιταμίνες του κρασιού 

Αν βάλουμε το κρασί «κάτω από το μικροσκόπιο», θα διαπιστώσουμε ότι  αποτελείται από έναν κυκεώνα ουσιών, με διαφορετικές ιδιότητες. Η κάθε μία από αυτές «δίνει το στίγμα της», συμμετέχοντας ποσοτικά και ποιοτικά  ανάλογα, βάζοντας την δικιά της πινελιά στο τελικό θρεπτικό και οργανοληπτικό αποτέλεσμα.

Εκτός από το νερό, οι κυριότερες κατηγορίες ουσιών που συμμετέχουν στη σύσταση του κρασιού είναι οι εξής: βιταμίνες, καρβονυλικές ενώσεις, ανόργανα συστατικά, τερπενικές ενώσεις, οργανικά και πτητικά οξέα, ένζυμα, εστέρες, ζάχαρα, αρωματικές ενώσεις, αλκοόλες, πηκτινικές ουσίες, αζωτούχες ενώσεις, φαινολικές ενώσεις.

Ο οίνος με βάση τα τεκμήρια, σαν ευφραντικό, αποτελεί μια σχετικά καλή  συμπληρωματική πηγή βιταμινών Β1, B2, Β3, Β5, Β6, Β12, Βιοτίνης και C. Ο πλούτος και η σημασία του οίνου για την διατροφή του ανθρώπου δεν εξαντλείται μόνο στο βιταμινικό του περιεχόμενο, άλλα και σε ένα μεγάλο πλήθος άλλων ουσιών (όπως τα αντιοξειδωτικά), με πολλαπλές θετικές επιδράσεις σύμφωνα με τα πορίσματα ερευνών όπως θα δούμε παρακάτω, που τον καθιστούν ιδιαίτερα σημαντικό για την καλή υγεία του ανθρώπου.

Οίνος…ο αγαπητός - μέρος 1

Ετυμολογία 

Την λέξη "οίνος" την συναντάμε στην ελληνική γλώσσα από τους μυκηναϊκούς χρόνους στη γραμμική Β, ωστόσο δεν είναι γνωστή η προέλευσή της. Η λέξη απαντάται σε όλες σχεδόν τις γλώσσες της Μεσογείου καθώς και στις περισσότερες της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας. Οι τύποι των σημιτικών γλωσσών (εβραϊκά jajin, αραβικά wain) θεωρούνται δάνεια από γειτονικούς λαούς. Οι κελτικοί τύποι (αρχαία ιρλανδικά fin, γαλατικά gwin) θεωρούνται δάνεια από τη λατινική γλώσσα (vinum), κάτι που ορισμένοι δέχονται και για το γοτθικό-γερμανικό wein, από το οποίο με τη σειρά τους κατάγονται πιθανότατα οι τύποι των σλαβικών και βαλτικών γλωσσών. Πιθανότερη εκδοχή θεωρείται ωστόσο ότι η λέξη προήλθε από μια άγνωστη γλώσσα της περιοχής του νοτίου Καυκάσου, από την λέξη «βίνος», δηλαδή αγαπητός, επίθετο που έδωσαν οι  Άρειοι στον χυμό του σταφυλιού.

Η λέξη "κρασί" αντικατέστησε τη λέξη "οίνος" στους βυζαντινούς χρόνους και προέρχεται  από τη λέξη κράσις (ανάμειξη με νερό), που παραπέμπει στη συνήθεια των αρχαίων Ελλήνων να πίνουν το κρασί τους ανακατεμένο με νερό.

Σαμπάνια…Ο πιο φημισμένος οίνος του κόσμου.

Στα τέλη του 17ου αιώνα, στη Β. Γαλλία μεταξύ του 48ου και 49ου παράλληλου, στην επαρχία της Καμπανίας και στον νομό Μarne γεννήθηκε η σαμπάνια, το ποτό του έρωτα, η μεγάλη Γαλλίδα κυρία των τιμών… Το ψυχρό κλίμα της Καμπανίας δεν επέτρεπε σε όλα τα κρασιά να ολοκληρώσουν την ζύμωσή τους, οπότε τα εναπομείναντα ζάχαρα ζυμώνονταν εκ νέου την άνοιξη που ανέβαινε η θερμοκρασία, δημιουργώντας τις προκλητικές και παιχνιδιάρικες φυσαλίδες του διοξειδίου του άνθρακα (CO2).