Chartreuse
Η ιστορία του ξεκινά τον 11ο αιώνα, με τη δημιουργία του μοναστικού τάγματος των Chartreuse (Σαρτρέζ) από τον Bruno, πρύτανη του πανεπιστημίου της Ρεμς, που το 1084 αποφάσισε να μονάσει. H μονή Grande Chartreuse με ιστορία χιλίων ετών, βρίσκεται στην κοιλάδα των βουνών Chartreuse, στους πρόποδες των Άλπεων, βορείως του Παρισιού.
Το μεσαίωνα τα μοναστήρια ήταν κυψέλες πολιτισμού και γνώσης, οι δε μοναχοί ήταν πανεπιστήμονες…λίγο απ’ όλα: Γιατροί, μαθηματικοί, φιλόσοφοι, αστρονόμοι και, προπάντων, αλχημιστές. Οι προσπάθειές τους να ανακαλύψουν την «θεμέλια λίθο» και να φτιάξουν το ελιξίριο της ζωής, είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία πολλών επιτυχημένων βοτανικών ποτών - γιατρικών…
Έτσι φτιάχτηκε από τους μοναχούς της Chartreuse το 1737 το ομώνυμο λικέρ. Η πρωτότυπη συνταγή λέγεται ότι ήρθε στα χέρια τους το 1605 από έναν ακόλουθο του βασιλιά Ερρίκου του 4ου. Η μυστική συνταγή - την γνωρίζουν μόνο τρεις μοναχοί - αποτελείται από 130 βότανα και μυρωδικά από την περιοχή των Άλπεων. Αυτά εκχυλίζονται μέσα σε οινόπνευμα και κατόπιν αποστάζονται. Το βοτανικό απόσταγμα στη συνέχεια αναμιγνύεται με απόσταγμα μελιού και σιρόπι ζάχαρης, και τέλος παλαιώνεται για πολλά χρόνια σε τεράστια δρύινα βαρέλια.
Chartreuse Verte
Το αρχικό ελιξίριο περιείχε 71% αλκοόλ, αλλά το 1764 οι μοναχοί στην προσπάθειά τους να το κάνουν πιο εμπορικό, αποφάσισαν, να το μειώσουν στο 55%, κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα για το λεγόμενο πράσινο Chartreuse, που φτιάχνεται με βάση μπράντυ από κρασί και τα 130 βότανα, που του προσδίδουν την χαρακτηριστική, απαλή του γεύση.
Chartreuse Jaune
Το 1838, με βάση την ίδια συνταγή, έβγαλαν το κίτρινο Chartreuse, μια πιο μαλακή και γλυκιά εκδοχή, με 40% αλκοόλ. Το κίτρινο και το πράσινο χρησιμοποιούνται κυρίως σε κοκτέιλ.
Chartreuse 9th Centenary
Μια επετειακή έκδοση, που δημιουργήθηκε το 1984, για τον εορτασμό των 900 χρόνων από την ίδρυση της μονής Grande Chartreuse. Η φιάλες των 700 ml είναι πιστά αντίγραφα αυτών που χρησιμοποιούνταν στο 18o αιώνα και είναι αριθμημένες.
Το Chartreuse V.E.P. (Vieillissement Exceptionnellement Prolongé - Παλαίωση εξαιρετικά μακρά), παρασκευάζεται με βάση την αρχική φόρμουλα, πλην όμως παλαιώνεται για πολύ περισσότερο χρόνο και θεωρείται πολύ πιο εξευγενισμένο και ποιοτικό. Οι φιάλες είναι αριθμημένες και αντίγραφα αυτών του 18oυ αιώνα, με 42% αλκοόλ.
Herbal Elixir de la Grand Chartreuse
Είναι η αρχική εκδοχή του ποτού - ελιξιρίου, όπως παρασκευαζότανε το 1737, με 71% οινόπνευμα και την ίδια γεύση, όπως διατείνονται οι μοναχοί. Πίνεται σε μικρές ποσότητες, σε νερό ή σε ζεστό καφέ.
Benedectine
Η Βενεδικτίνη δημιουργήθηκε το 1510, στο μοναστήρι των Βενεδικτίνων μοναχών στην μικρή παραλιακή πόλη Fecamp, στη Νορμανδία της Γαλλίας από τον Ντον Μπερνάντο Βιντσέλλι. Είναι το πιο παλιό λικέρ που κυκλοφορεί μέχρι και σήμερα, και όπως συνέβη με πάρα πολλά λικέρ, ξεκίνησε σαν φάρμακο, αφού οι μοναχοί δεν άργησαν να συνειδητοποιήσουν τις τονωτικές και αναζωογονητικές του ιδιότητες.
Τόσο η Βενεδικτίνη όσο και το B & B είναι 40 αλκοολικών βαθμών, ενώ μέχρι πρόσφατα, ήταν 43%.
Frangelico
Το Frangelico είναι ένα παραδοσιακό και μοναδικό διεθνώς Ιταλικό απόσταγμα ξηρών καρπών, που παλαιώνεται και ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια, για να πάρει το τελικό φινετσάτο άρωμα φουντουκιού, με την έντονη βελούδινη γεύση που το διακρίνει. Η ιστορία του ξεκινά 300 χρόνια πριν, στα όρη του Πιεμόντε στη Βόρεια Ιταλία και έχει συνδεθεί με τους πρώτους καθολικούς μοναχούς, που εγκατασταθήκανε στους εκεί λόφους. Οι μοναχοί, γνωρίζοντας την τέχνη της απόσταξης, χρησιμοποιώντας άγρια φουντούκια και άλλα τοπικά συστατικά κατάφεραν να δημιουργήσουν αυτό το αυθεντικό Ιταλικό αριστούργημα…το Frangelico. Ένα καλά ισορροπημένο λικέρ, με υπέροχες νότες ψημένων, φουντουκιών, σοκολάτας και βανίλιας.
Συγκεκριμένα, στο μοναστήρι ζούσε ένας ασυνήθιστος καλόγερος…με «ανήσυχο πνεύμα, ονόματι “ fratellο - Angelico ”, ο οποίος λόγω της αγάπης του για το καλό ποτό και του ταλέντου του, επινοούσε διαρκώς νέες συνταγές φτιάχνοντας υπέροχα ποτά. Στο καλύτερο και πιο αγαπημένο του, έδωσε το όνομα του, που αποτελεί επίσης μέρος του τοπικού θρύλου - η σύντμηση Fra, και το Angelico, από τους αγγέλους που οι μοναχοί πίστευαν ότι κατοίκησαν στους λόφους του Πιεμόντε κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα. Μπορείτε να το απολαύσετε σκέτο ή με πάγο, συνδυάζοντάς το με χυμούς ή αναψυκτικά, στον καφέ, στη σοκολάτα, στο τσάι, σε γλυκά και παγωτά, ενώ δένει υπέροχα και με πολλά coctails.
Στην Ευρώπη και στην Αμερική θεωρείται από τα πιο δημοφιλή Liquer, ενώ στην Ελλάδα πρωτοήρθε το 1988 και έκτοτε απέκτησε φανατικούς φίλους.
Το μπουκάλι του είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να θυμίζει τον καλόγερο δημιουργό του ενώ η συσκευασία του με το μεταλλικό συλλεκτικό κουτί είναι εντυπωσιακή. Περιέχει 20% αλκοόλ και κυκλοφορεί σε φιάλες των 700ml, 350ml και 50ml.
Το επιμύθιο
Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να πιστεύουν σε κάτι. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να πιω άλλο ένα!
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Η ιστορία του ξεκινά τον 11ο αιώνα, με τη δημιουργία του μοναστικού τάγματος των Chartreuse (Σαρτρέζ) από τον Bruno, πρύτανη του πανεπιστημίου της Ρεμς, που το 1084 αποφάσισε να μονάσει. H μονή Grande Chartreuse με ιστορία χιλίων ετών, βρίσκεται στην κοιλάδα των βουνών Chartreuse, στους πρόποδες των Άλπεων, βορείως του Παρισιού.
Το μεσαίωνα τα μοναστήρια ήταν κυψέλες πολιτισμού και γνώσης, οι δε μοναχοί ήταν πανεπιστήμονες…λίγο απ’ όλα: Γιατροί, μαθηματικοί, φιλόσοφοι, αστρονόμοι και, προπάντων, αλχημιστές. Οι προσπάθειές τους να ανακαλύψουν την «θεμέλια λίθο» και να φτιάξουν το ελιξίριο της ζωής, είχαν ως αποτέλεσμα την δημιουργία πολλών επιτυχημένων βοτανικών ποτών - γιατρικών…
Έτσι φτιάχτηκε από τους μοναχούς της Chartreuse το 1737 το ομώνυμο λικέρ. Η πρωτότυπη συνταγή λέγεται ότι ήρθε στα χέρια τους το 1605 από έναν ακόλουθο του βασιλιά Ερρίκου του 4ου. Η μυστική συνταγή - την γνωρίζουν μόνο τρεις μοναχοί - αποτελείται από 130 βότανα και μυρωδικά από την περιοχή των Άλπεων. Αυτά εκχυλίζονται μέσα σε οινόπνευμα και κατόπιν αποστάζονται. Το βοτανικό απόσταγμα στη συνέχεια αναμιγνύεται με απόσταγμα μελιού και σιρόπι ζάχαρης, και τέλος παλαιώνεται για πολλά χρόνια σε τεράστια δρύινα βαρέλια.
Chartreuse Verte
Το αρχικό ελιξίριο περιείχε 71% αλκοόλ, αλλά το 1764 οι μοναχοί στην προσπάθειά τους να το κάνουν πιο εμπορικό, αποφάσισαν, να το μειώσουν στο 55%, κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα για το λεγόμενο πράσινο Chartreuse, που φτιάχνεται με βάση μπράντυ από κρασί και τα 130 βότανα, που του προσδίδουν την χαρακτηριστική, απαλή του γεύση.
Το 1838, με βάση την ίδια συνταγή, έβγαλαν το κίτρινο Chartreuse, μια πιο μαλακή και γλυκιά εκδοχή, με 40% αλκοόλ. Το κίτρινο και το πράσινο χρησιμοποιούνται κυρίως σε κοκτέιλ.
Chartreuse 9th Centenary
Μια επετειακή έκδοση, που δημιουργήθηκε το 1984, για τον εορτασμό των 900 χρόνων από την ίδρυση της μονής Grande Chartreuse. Η φιάλες των 700 ml είναι πιστά αντίγραφα αυτών που χρησιμοποιούνταν στο 18o αιώνα και είναι αριθμημένες.
Chartreuse V.E.P Jeune
Το Chartreuse V.E.P. (Vieillissement Exceptionnellement Prolongé - Παλαίωση εξαιρετικά μακρά), παρασκευάζεται με βάση την αρχική φόρμουλα, πλην όμως παλαιώνεται για πολύ περισσότερο χρόνο και θεωρείται πολύ πιο εξευγενισμένο και ποιοτικό. Οι φιάλες είναι αριθμημένες και αντίγραφα αυτών του 18oυ αιώνα, με 42% αλκοόλ.
Herbal Elixir de la Grand Chartreuse
Είναι η αρχική εκδοχή του ποτού - ελιξιρίου, όπως παρασκευαζότανε το 1737, με 71% οινόπνευμα και την ίδια γεύση, όπως διατείνονται οι μοναχοί. Πίνεται σε μικρές ποσότητες, σε νερό ή σε ζεστό καφέ.
Η Βενεδικτίνη δημιουργήθηκε το 1510, στο μοναστήρι των Βενεδικτίνων μοναχών στην μικρή παραλιακή πόλη Fecamp, στη Νορμανδία της Γαλλίας από τον Ντον Μπερνάντο Βιντσέλλι. Είναι το πιο παλιό λικέρ που κυκλοφορεί μέχρι και σήμερα, και όπως συνέβη με πάρα πολλά λικέρ, ξεκίνησε σαν φάρμακο, αφού οι μοναχοί δεν άργησαν να συνειδητοποιήσουν τις τονωτικές και αναζωογονητικές του ιδιότητες.
Το «Ελιξήριο του Ντομ Βιντσέλι», έγινε σύντομα πασίγνωστο και περιζήτητο…με αποκορύφωμα την βράβευσή του το 1534, από τον Γάλλο βασιλιά Φραγκίσκο τον ΑΙ Όλα πηγαίνανε κατ΄ ευχήν, μέχρι που ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση και το μοναστήρι καταστράφηκε. Η συνταγή χάθηκε και για 70 χρόνια η Βενεδικτίνη εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Όλα αυτά μέχρι το 1863, όταν ένας συλλέκτης έργων τέχνης και έμπορος κρασιών, ο Αλεξάντερ Λε Γκραντ, ανακάλυψε την συνταγή μέσα σε παλιά βιβλία που αγόρασε και άρχισε να παρασκευάζει και να πουλά το ποτό ως Βενεδικτίνη, για λόγους τέρψης και όχι ως γιατρικό.
Μια άλλη εκδοχή αναφέρει, ότι στην πραγματικότητα ο Le Grand εφηύρε ο ίδιος τη συνταγή, μετά από πολλές προσπάθειες και πειραματισμούς, κατάφερε τελικά να παρασκευάσει την Βενεδικτίνη, με τη βοήθεια ενός τοπικού φαρμακοποιού, και επινόησε αυτή την ιστορία για να προωθήσει καλύτερα τις πωλήσεις του λικέρ. Στην ετικέτα υπάρχουν τα αρχικά DOM, (Deo Optimo Maximo), που σημαίνουν : στον Θεό τον Άριστο, τον Μέγιστο.
Η βάση του λικέρ είναι ένα μπράντυ, όπου αναμιγνύονται αποστάγματα από 27 διαφορετικά αρωματικά βότανα (το θυμάρι είναι ένα από τα βασικά συστατικά του), φλοιοί φρούτων και μπαχαρικά από όλο τον κόσμο. Στη συνέχεια, παλαιώνεται και ωριμάζει σε βαρέλια δρυός, που αναπαύονται σε σκοτεινά κελάρια, για να διαμορφωθεί η μοναδική της γεύση.
Η Βενεδικτίνη διακρίνεται για το διάφανο κεχριμπαρένιο χρώμα της και την απαλή αλλά ζωηρή γεύση της. Διακριτικά αρώματα εσπεριδοειδών και ψημένου ψωμιού, με ελαφρές νότες μπαχαρικών και βανίλιας το καθιστούν ένα μοναδικό λικέρ.
Η βενεδικτίνη ήταν σχεδόν άγνωστη στις ΗΠΑ μέχρι τη δεκαετία του 1930, όταν το κοκτέιλ Β&Β – ίσα μέρη από Βενεδικτίνη και μπράντι - που επινόησαν στο «Κλαμπ 21» της Νεας Υόρκης, κυριολεκτικά «σάρωσε» τη χώρα…Με αφορμή αυτήν την τάση, η εταιρεία άρχισε να εμφιαλώνει το " B & B ". Σύμφωνα με την εταιρεία το Β&Β εξακολουθεί να πουλάει στις ΗΠΑ, 9 φορές περισσότερο από τη Βενεδικτίνη, πλην όμως το αυθεντικό, προϊόν είναι αυτό που έχει γοητεύσει τους μπάρμαν τελευταία, ιδίως στην Νέα Υόρκη, όπου έχουν καταληφθεί από μανία για την βενεδικτίνη, όπως είχε συμβεί παλιότερα και με την Chartreuse.
«Η Βενεδικτίνη χαίρει μεγάλης αποδοχής από το κοινό», αναφέρει ο Ντέιμον Ντάιερ, μπάρμαν στο μπαρ Louis 649 του Ιστ Βίλατζ, «και προσθέτει κάτι πολύ ιδιαίτερο σε ένα ποτό». Σε ότι αφορά το B & B, ο Ντάιερ το θέτει ως εξής: «Δεν θέλω το φυστικοβούτυρο και η μαρμελάδα μου να βρίσκονται στο ίδιο βάζο, καταλαβαίνετε;»Τόσο η Βενεδικτίνη όσο και το B & B είναι 40 αλκοολικών βαθμών, ενώ μέχρι πρόσφατα, ήταν 43%.
Τη δεκαετία του 1980, το Β&Β, λανσαρίστηκε με το εξής σλόγκαν: «Η ευζωία είναι η καλύτερη εκδίκηση». Η Βενεδικτίνη, η οποία συμπληρώνει 5 αιώνες ζωής το 2010, έχει αναμφίβολα επιτύχει εκτός της ευζωίας και μακροζωία, αφού εξελίχθηκε από ένα πικρό μοναστηριακό γιατρικό, σε ένα πολυτελές λικέρ παγκόσμιας εμβέλειας.
Το Frangelico είναι ένα παραδοσιακό και μοναδικό διεθνώς Ιταλικό απόσταγμα ξηρών καρπών, που παλαιώνεται και ωριμάζει σε δρύινα βαρέλια, για να πάρει το τελικό φινετσάτο άρωμα φουντουκιού, με την έντονη βελούδινη γεύση που το διακρίνει. Η ιστορία του ξεκινά 300 χρόνια πριν, στα όρη του Πιεμόντε στη Βόρεια Ιταλία και έχει συνδεθεί με τους πρώτους καθολικούς μοναχούς, που εγκατασταθήκανε στους εκεί λόφους. Οι μοναχοί, γνωρίζοντας την τέχνη της απόσταξης, χρησιμοποιώντας άγρια φουντούκια και άλλα τοπικά συστατικά κατάφεραν να δημιουργήσουν αυτό το αυθεντικό Ιταλικό αριστούργημα…το Frangelico. Ένα καλά ισορροπημένο λικέρ, με υπέροχες νότες ψημένων, φουντουκιών, σοκολάτας και βανίλιας.
Συγκεκριμένα, στο μοναστήρι ζούσε ένας ασυνήθιστος καλόγερος…με «ανήσυχο πνεύμα, ονόματι “ fratellο - Angelico ”, ο οποίος λόγω της αγάπης του για το καλό ποτό και του ταλέντου του, επινοούσε διαρκώς νέες συνταγές φτιάχνοντας υπέροχα ποτά. Στο καλύτερο και πιο αγαπημένο του, έδωσε το όνομα του, που αποτελεί επίσης μέρος του τοπικού θρύλου - η σύντμηση Fra, και το Angelico, από τους αγγέλους που οι μοναχοί πίστευαν ότι κατοίκησαν στους λόφους του Πιεμόντε κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα. Μπορείτε να το απολαύσετε σκέτο ή με πάγο, συνδυάζοντάς το με χυμούς ή αναψυκτικά, στον καφέ, στη σοκολάτα, στο τσάι, σε γλυκά και παγωτά, ενώ δένει υπέροχα και με πολλά coctails.
Στην Ευρώπη και στην Αμερική θεωρείται από τα πιο δημοφιλή Liquer, ενώ στην Ελλάδα πρωτοήρθε το 1988 και έκτοτε απέκτησε φανατικούς φίλους.
Το μπουκάλι του είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να θυμίζει τον καλόγερο δημιουργό του ενώ η συσκευασία του με το μεταλλικό συλλεκτικό κουτί είναι εντυπωσιακή. Περιέχει 20% αλκοόλ και κυκλοφορεί σε φιάλες των 700ml, 350ml και 50ml.
Το επιμύθιο
Μπέρτολτ Μπρεχτ
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΑ» Μαρτίου 2012
Πηγές
http://liquordigest.blogspot.com/2011/06/morning-coffee-with-kicker-kahlua.html
http://athinorama.gr/umami/spirits/articles/?id=2194
Βαρβάρα Τερζάκη / Άρθρο Jonathan Miles - εφ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, The New York Times,
http://en.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9n%C3%A9dictine
http://enotecalemnos.blogspot.com/p/liqueurs.html
http://amforeus.gr/frangelico.php
http://houseofwine.gr/how/frangelico.html
Πηγές φωτογραφιών
http://josbrunonis.blogspot.gr/2011/10/alte-bilder-der-grande-chartreuse-4.html
http://stlandrycatholicchurch.blogspot.gr/2009_10_01_archive.html
http://www.frazierswine.co.uk/chartreuse-yellow/
www.houseofwine.gr
http://nailedup.blogspot.gr/2010/07/strange-beautiful-volume-4-series_05.html
http://www.flickr.com/photos/kevinomara/4441937658/
http://www.singaporeflorist.com.sg/prodcat.php?TYPE=4&CATID=88&BID=2
http://folie-du-jour.blogspot.gr/2013/01/the-benedictine-palace.html
http://restaurantemariaflor.com.br/v1/?p=819
http://gcsolina.blogspot.de/
http://www.snooth.com/wine/frangelico-hazelnut-liqueur-2003/
http://www.mavrikosimports.gr/products_details.asp?pid=9&prdcatid=42&prdsubcatid=0&pCursor=3