Η σύσταση & οι κυριότερες βιταμίνες του κρασιού
Αν βάλουμε το κρασί «κάτω από το μικροσκόπιο», θα διαπιστώσουμε ότι αποτελείται από έναν κυκεώνα ουσιών, με διαφορετικές ιδιότητες. Η κάθε μία από αυτές «δίνει το στίγμα της», συμμετέχοντας ποσοτικά και ποιοτικά ανάλογα, βάζοντας την δικιά της πινελιά στο τελικό θρεπτικό και οργανοληπτικό αποτέλεσμα.
Εκτός από το νερό, οι κυριότερες κατηγορίες ουσιών που συμμετέχουν στη σύσταση του κρασιού είναι οι εξής: βιταμίνες, καρβονυλικές ενώσεις, ανόργανα συστατικά, τερπενικές ενώσεις, οργανικά και πτητικά οξέα, ένζυμα, εστέρες, ζάχαρα, αρωματικές ενώσεις, αλκοόλες, πηκτινικές ουσίες, αζωτούχες ενώσεις, φαινολικές ενώσεις.
Ο οίνος με βάση τα τεκμήρια, σαν ευφραντικό, αποτελεί μια σχετικά καλή συμπληρωματική πηγή βιταμινών Β1, B2, Β3, Β5, Β6, Β12, Βιοτίνης και C. Ο πλούτος και η σημασία του οίνου για την διατροφή του ανθρώπου δεν εξαντλείται μόνο στο βιταμινικό του περιεχόμενο, άλλα και σε ένα μεγάλο πλήθος άλλων ουσιών (όπως τα αντιοξειδωτικά), με πολλαπλές θετικές επιδράσεις σύμφωνα με τα πορίσματα ερευνών όπως θα δούμε παρακάτω, που τον καθιστούν ιδιαίτερα σημαντικό για την καλή υγεία του ανθρώπου.
Ένας καταρράκτης τοξικών ριζών μας απειλεί…
Οι ελεύθερες ρίζες είναι το αναγκαίο κακό από την ευνοϊκή κατά τα άλλα συνύπαρξη του ανθρώπου με το οξυγόνο. Τα αντιοξειδωτικά παρέχουν προστασία από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, οι οποίες είναι κάποια «εξόχως δραστικά» μόρια που έχουν την τάση να «επιτίθενται» προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις, δημιουργώντας συνεχώς νέες ελεύθερες ρίζες βλάπτοντας άλλα ζωτικά μόρια για τον ανθρώπινο οργανισμό, όπως τα λιπίδια των κυτταρικών μεμβρανών, καταστρέφοντας έτσι τα κύτταρα όλων των οργάνων.
Η θεωρία των ελευθέρων ριζών θεωρείται αυτή την στιγμή η δημοφιλέστερη στους επιστημονικούς κύκλους για την ερμηνεία και την αιτιολογία της γήρανσης και της σταδιακής έκπτωσης των διαφόρων οργάνων και των λειτουργιών τους.
Το αντίδοτο…
Οπότε υπονοείται ότι και κάτι άλλο πρέπει να υπάρχει…αυτό το κάτι εκτός από το αλκοόλ είναι τα αντιοξειδωτικά, όπως η ροσβερατρόλη (αντιγηραντική ουσία στο κόκκινο κρασί) και η ύπαρξη παραγόντων αγνώστου ταυτότητας που παρά την πρόοδο της αναλυτικής χημείας, η βάσιμη υποψία για την ύπαρξη τους αιωρείται και δίνει άλλο σασπένς στην αναζήτηση της «θεμέλιας λίθου» των αλχημιστών, του μυστικού της μακροζωίας…
Τα φλαβονοειδή – πολυφαινόλες, δρουν καρδιοπροστατευτικά και καρκινοπροστατευτικά, αριθμούν 5.000 μέλη και αποτελούν μια μεγάλη και σημαντική οικογένεια αντιοξειδωτικών. Πλούσιες πηγές είναι το κρασί, το μαύρο και το πράσινο τσάι, φρούτα όπως τα σταφύλια, τα μήλα και τα πορτοκάλια, καθώς επίσης τα κρεμμύδια και οι πατάτες.
Το δε κόκκινο κρασί ενισχύει κατά 15% την δραστικότητα των άλλων αντιοξειδωτικών της δίαιτας, λειτουργώντας έτσι σαν βιοενισχυτής. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα το κόκκινο κρασί υπερέχει σε σχέση με τα άλλα ποτά λόγω της πλούσιας σύστασής του και αποτελεί μια απίθανη και μεθυστική φόρμουλα αντιγήρανσης.
Κρασί & καρδιά… το Γαλλικό παράδοξο…
Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία έδωσε αντιφατικά και παράδοξα αποτελέσματα και ταυτόχρονα πυροδότησε την έναρξη της αναζήτησης για την διαλεύκανση του μυστηρίου. Η παράδοση των Γάλλων στην γαστρονομία και την καλοφαγία, οι γαστριμαργικές υπερβολές τους σε συνδυασμό με την υψηλή κατανάλωση ζωικών λιπών, συνθέτανε ένα αιματικό προφίλ υπερλιπιδαιμικό, με υψηλή χοληστερόλη συνδυασμένα με υψηλά ποσοστά καρδιοπαθειών.
Η έρευνα όμως διέψευσε όσους πιστεύανε αυτό το σκεπτικό, κάνοντας λογαριασμό χωρίς τους Γάλλους ή χωρίς το κρασί αν θέλετε…Αν ρωτήσετε τους Γάλλους αν πίνουν πολύ θα σας απαντήσουν μάλλον αρνητικά, συμπληρώνοντας πιθανώς πως πίνουν όσο χρειάζεται για να αντισταθμίζουνε τις «αμαρτίες» τους στο φαγητό. Αυτό που προκύπτει είναι η διαφορετική αντίληψη των μεγεθών…συγκεκριμένα οι Γάλλοι θεωρούν λίγο το κρασί που πίνουν, ενώ αντικειμενικά είναι πολύ…
Ομοίως βλέπουνε τα πράγματα και οι Κρητικοί, που αντικειμενικά είναι «γερά πιρούνια», αλλά και «γερά ποτήρια». Το πνεύμα του Σαββόπουλου θα έλεγε κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει…
Εκτός της Γαλλίας μια πλειάδα από επιδημιολογικές έρευνες έχει καταδείξει ότι υγιείς άνδρες και γυναίκες που πίνουν ένα με δύο ποτά την ημέρα, διατρέχουν μικρότερες πιθανότητες κινδύνου από καρδιαγγειακές παθήσεις και δη στεφανιαία νόσο, συγκριτικά με όσους δεν πίνουν καθόλου και αυτούς που πίνουν πολύ. Οι συντηρητικοί πότες παρουσιάζουν γενικά καλύτερη ρύθμιση του μεταβολισμού των λιπιδίων και των αιμοστατικών παραγόντων.
Σύμφωνα με δημοσίευση του έγκυρου καρδιολογικού περιοδικού Circulation που αφορά την ανάλυση και αξιολόγηση δεκατριών επιδημιολογικών ερευνών στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 200.000 υγιή άτομα έδειξε ότι η κατανάλωση μέχρι 150 ml κρασιού σε ημερήσια βάση μειώνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια σε άνδρες και γυναίκες κατά 32% σε σχέση με αυτούς που δεν πίνουν καθόλου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στους άνδρες η μείωση ανέρχεται στα 13%, οπότε προκύπτει το ζήτημα αν οι γυναίκες «απολαμβάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης» ή οφείλεται στο ότι πίνουν λιγότερο.
Τώρα σε ανθρώπους που ήδη πάσχουν από καρδιαγγειακές νόσους η κατάσταση δεν είναι τόσο ξεκαθαρισμένη και τα αποτελέσματα των ερευνών είναι διχασμένα. Μια πρόσφατη έρευνα δημοσιευμένη στο ίδιο περιοδικό μελέτησε για 4 χρόνια, 400 και πλέον άνδρες, που είχανε πρόσφατα υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου και αποδείχτηκε ότι αυτοί που πίνανε 2 ποτά την ημέρα και ιδίως κρασί αντιμετώπιζαν 59% λιγότερες επιπλοκές σε σχέση με αυτούς που δεν πίνανε καθόλου.
Συνοψίζοντας, το μήνυμα που μας δίνουν οι έρευνες είναι ότι οι συντηρητικοί πότες ζουν περισσότερο και με λιγότερα προβλήματα καρδιολογικής φύσεως. Εκτός όμως από την καθαυτή επίδραση του αλκοόλ και των προαναφερθέντων συστατικών το θέμα αποδεικνύεται ακόμα πιο περίπλοκο λόγω της εμπλοκής και άλλων παραγόντων όπως ψυχολογικών που ο βαθμός της επίδρασής τους δεν είναι άμεσα μετρήσιμος, όπως η υπόθεση ότι αυτοί που πίνουν γίνονται περισσότερο κοινωνικοί και μάλλον βλέπουν την ζωή πιο αισιόδοξα.
Κόκκινο κρασί ... & προστασία από την ραδιενέργεια
Σύμφωνα με ανακοίνωση Αμερικανών ερευνητών στη Βοστώνη, το ισχυρό αντιοξειδωτικό ροσβερατρόλη του κόκκινου κρασιού, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προφύλαξη του πληθυσμού σε περίπτωση έκθεσης σε ραδιενέργεια.
«Σήμερα δεν υπάρχουν φάρμακα στην αγορά που να προστατεύουν από την έκθεση σε ραδιενέργεια ή να την εξουδετερώνουν» δήλωσε στο Reuters ο Τζόελ Γκρίνμπεργκερ, πυρηνικός γιατρός στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς και επικεφαλής των ερευνητών. «Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε θεραπείες για τον γενικό πληθυσμό οι οποίες θα είναι αποτελεσματικές και μη τοξικές. Μικρά μόρια που είναι εύκολο να αποθηκευτούν, να μεταφερθούν και να χορηγηθούν είναι η καλύτερη λύση για αυτό, και μέχρι στιγμής η ακετυλιωμένη ροσβερατρόλη καλύπτει αυτές τις προϋποθέσεις».
Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι το αντιοξειδωτικό ροσβερατρόλη προστατεύει από τη γήρανση και το διαβήτη, εξουδετερώνει τις συνέπειες της παχυσαρκίας και ενεργοποιεί το γονίδιο SIR2 που έχει συνδεθεί με τη μακροζωία.
Οι επιδράσεις του κρασιού στα δόντια
Ιταλοί ερευνητές του Πανεπιστημίου της Παβίας διαπίστωσαν ότι το κόκκινο κρασί προστατεύει τα δόντια. Ανακάλυψαν ότι χημικές ουσίες που διαθέτει το κόκκινο κρασί, (ειδικότερα η αντιοξειδωτική ουσία προανθοκυανιδίνη), εξουδετερώνουν βακτήρια (τους στρεπτόκοκκους mutant) τα οποία κολλάνε στα δόντια απελευθερώνοντας οξέα τα οποία διαβρώνουν τα δόντια και δημιουργούν τρύπες. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ένα ποτήρι κρασί την ημέρα είναι αρκετό για να προσφέρει οδοντική προστασία. Η έρευνα αυτή έρχεται πάντως σε αντίθεση με προηγούμενη που ανέφερε ότι οι όξινες ουσίες που περιέχει το κόκκινο κρασί δεν είναι και ό,τι καλύτερο για τη στοματική υγιεινή.
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, ερευνητές του πανεπιστημίου Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ υπό την Μπρίτα Βιλερσάουζεν που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Nutrition Research", σύμφωνα με το BBC, η απόλαυση ενός ποτηριού άσπρου κρασιού σε τακτική βάση μπορεί να κάνει ζημιά στα δόντια, καθώς διαβρώνει την αδαμαντίνη πολύ περισσότερο σε σχέση με το κόκκινο κρασί. Οι Γερμανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι αν κανείς τρώει τυρί ταυτόχρονα ή μετά το άσπρο κρασί, αντισταθμίζει τις οξειδωτικές επιπτώσεις του τελευταίου, επειδή το τυρί είναι πλούσιο σε ασβέστιο, κάτι που μάλλον γνωρίζουν από πρώτο χέρι οι γευσιγνώστες και οι παραγωγοί επώνυμων κρασιών (ιδίως γαλλικών), που συστήνουν το κρασί να συνοδεύεται με τυριά. Αντίθετα, αν κανείς τρώει φράουλες μαζί με το κρασί, επιδεινώνει το πρόβλημα. Ακόμα κι αν οι άνθρωποι πλένουν τα δόντια τους το βράδυ ή μετά την κατανάλωση του κρασιού, με τα χρόνια η επαναλαμβανόμενη τακτική κατανάλωση του λευκού κρασιού έχει επιπτώσεις στα δόντια.
Ο καθηγητής Ντάμιεν Γουόμσλεϊ της Βρετανικής Οδοντιατρικής Ένωσης τόνισε ότι όντως το λευκό κρασί έχει διαβρωτική επίδραση στα δόντια και επεσήμανε ότι το πιο σημαντικό είναι ο τρόπος κατανάλωσής του. Όπως είπε, είναι σημαντικό το κρασί να συνοδεύει το φαγητό και να μην πίνεται μόνο του, γιατί στην πρώτη περίπτωση το σάλιο που παράγεται από το μάσημα της τροφής, αντισταθμίζει την επίπτωση του κρασιού στα δόντια.
Μέταλλα που…επιβουλεύονται την εικόνα του κόκκινου κρασιού
Σύμφωνα με βρετανική έρευνα του Πανεπιστημίου Κίνγκστον που δημοσιεύθηκε στους Times του Λονδίνου, κρασιά από 13 χώρες (μεταξύ αυτών και ελληνικά), κόκκινα και λευκά, περιέχουν εν δυνάμει επικίνδυνα επίπεδα μετάλλων. Τα ευρήματα, επισημαίνουν ότι τα γνωστά οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση κόκκινου κρασιού μπορεί συχνά να υπεραντισταθμίζονται από τους κινδύνους εξαιτίας της παρουσίας μεγάλων επιπέδων μετάλλων, κυρίως χαλκού, μαγγάνιου και βανάδιου.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα κρασιά θα πρέπει πλέον να φέρουν ετικέτες για το περιεχόμενό τους σε ιόντα μετάλλων και οι παραγωγοί πρέπει να εφαρμόσουν νέες μεθόδους για να αφαιρέσουν τα εν δυνάμει επικίνδυνα υλικά από τα κρασιά τους. Τα ιόντα μετάλλων (π.χ. σιδήρου ή χαλκού) παίζουν σημαντικό και ωφέλιμο ρόλο στην ανθρώπινη βιοχημεία, αλλά μπορεί να αποβούν επικίνδυνα και τοξικά σε υπερβολικές ποσότητες.
Μόνο τα κρασιά από την Ιταλία, την Αργεντινή και τη Βραζιλία δεν πέρασαν τα όρια, κρασιά από χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστρία και η Πορτογαλία συχνά ήσαν πάνω από το όριο, ενώ τα ουγγρικά και τα σλοβακικά κρασιά ήταν και πέντε φορές πάνω...«Ανησυχητικά» χαρακτήρισαν οι ερευνητές τα στοιχεία και επεσήμαναν ότι η λήψη υπερβολικών ποσοτήτων μετάλλων (ιδίως οξειδίων του σιδήρου) μπορεί να ευθύνεται για νευρολογικές ασθένειες όπως το Πάρκινσον, καθώς επίσης να προκαλεί οξειδωτική βλάβη και χρόνια φλεγμονώδη κατάσταση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.
Για την Ελλάδα ειδικότερα, αναφέρεται στην έρευνα ότι διαπιστώθηκαν αυξημένες ποσότητες ιόντων ψευδαργύρου και νικελίου.
Η προσθήκη θειωδών αλάτων, μιας και μιλάμε για μέταλλα - βοηθάει στο να μην οξειδώνεται το κρασί (καφέτιασμα), όπως τα μήλα που έχουν μείνει κομμένα για πολλή ώρα. Επίσης δεσμεύουνε διάφορα οξέα αλλά και αλδεΰδες που αλλιώς θα κατέστρεφαν τη γεύση. Το κόκκινο κρασί περιέχει λιγότερα θειικά πρόσθετα από ότι το λευκό, γιατί είναι πιο ανθεκτικό. Επίσης στα πιο γλυκά κρασιά προστίθενται περισσότερα θειικά από ότι στα ξηρά. Όσα μπαίνουν σε χαρτονένια συσκευασία έχουν ακόμη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε θειικά, ενώ ακόμη χειρότερα γίνονται τα πράγματα για τη γεύση όταν προστίθεται κιτρικό οξύ στα κατώτερης ποιότητας και στα χύμα κρασιά για να αυξηθεί η αντοχή τους στον χρόνο. Τα θειώδη μάλλον είναι αναγκαίο κακό…αλλά σίγουρα δεν πρέπει να γίνεται αλόγιστη χρήση. Μερικοί παραγωγοί καμαρώνουν για αυτό και παρουσιάζουν για πλεονέκτημα το ότι με δύο ποτηράκια ο κόσμος γύρω σου…γυρίζει, αλλά δεν θα έπρεπε.
Μιας και μιλάμε για ζάλη και πονοκέφαλο, έπειτα από σεβαστή κατανάλωση όμως, οι έρευνες, δείξανε ότι εκτός από το αλκοόλ και τα θειώδη, τα συμπτώματα οφείλονται κυρίως στις φαινόλες που περιέχονται στο κρασί και προκαλούν, μεταξύ άλλων και αγγειοδιαστολή στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα τον πονοκέφαλο. Δεδομένου ότι στο λευκό κρασί περιέχονται περίπου 200 mg φαινολών ανά λίτρο ενώ στο κόκκινο 1.200 mg, εύκολα συμπεραίνεται ότι το κόκκινο κρασί προκαλεί πονοκέφαλο πιο εύκολα συγκριτικά με το λευκό.
Κρασί…αγνό και παραδοσιακό προϊόν ή βιομηχανοποιημένο αλκοολούχο ποτό;
Οι εταίροι μας του ευρωπαϊκού Βορρά, κατάφεραν να επιβάλλουν με τη δύναμη της πλειοψηφίας την προσθήκη ζάχαρης στο κρασί, μετατρέποντας ένα αγνό και παραδοσιακό προϊόν με ευεργετικές συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία σε βιομηχανοποιημένο αλκοολούχο ποτό.
Με την έκθεση του Ιταλού Giuseppe Castilione οι ευρωβουλευτές των βορείων χωρών, έχοντας τη σχετική πλειοψηφία, απέρριψαν την 12/12 /2009 τις προτάσεις της Επιτροπής Γεωργίας για απαγόρευση της προσθήκης ζάχαρης. Αρνούνται ωστόσο να δεχθούν ακόμη και τον ελάχιστο συμβιβασμό να αναγράφεται στην ετικέτα της κάθε φιάλης ο τρόπος παρασκευής του. Το παράδοξο στην υπόθεση είναι πως υπέρ της προσθήκης ζάχαρης ψήφισαν και Έλληνες ευρωβουλευτές…Σημειωτέων για τις νότιες χώρες ο κανονισμός επιδοτεί την προσθήκη μούστου.
Το σημαντικότερο όλων, ωστόσο, είναι η προστασία του δικαιώματος του καταναλωτή να γνωρίζει αν το κρασί που πίνει προέρχεται από σταφύλια και μάλιστα από σταφύλια που παράγονται σε αμπελώνες της Ευρώπης και όχι από κατεψυγμένο μούστο (παγοκολώνες) που προέρχεται από τρίτες χώρες.
Οικονομία & στο ποτό…Πέφτει η κατανάλωση κυρίως εκτός σπιτιού
Τον Δεκέμβριο οι πωλήσεις αλκοολούχων ποτών είναι παραδοσιακά ιδιαίτερα αυξημένες και πραγματοποιείται το 30% του ετήσιου τζίρου. Υπολογίζεται ότι την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς η αξία των οινοπνευματωδών ποτών που θα καταναλώσουν οι Έλληνες θα φθάσει τα 200 εκατ. ευρώ. Οι πρώτες ενδείξεις, που αφορούν το πρώτο οκτάμηνο του έτους, έδειξαν ότι η ακρίβεια βάζει φρένο στην κατανάλωση με αποτέλεσμα πτώση των πωλήσεων κατά 5,4% σε σχέση με πέρυσι.
Παράγοντες της αγοράς λένε ότι η κάμψη στην αγορά των αλκοολούχων ποτών την τελευταία διετία οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες, όπως ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος, η χαμηλότερη κατανάλωση στις εξόδους διασκέδασης, η στροφή στο κρασί και την μπίρα (που είναι φθηνότερα και με χαμηλότερο αλκοολικό βαθμό) και η τάση για διασκέδαση στο σπίτι. Αποτέλεσμα είναι η αποδυνάμωση της επιτόπιας κατανάλωσης, δηλαδή σε μπαρ και κέντρα διασκέδασης, η οποία έχει μειωθεί από το 65% της συνολικής κατανάλωσης το 2000 στο 55% σήμερα.
Μάλιστα, οι εκπρόσωποι της Ένωσης Εταιρειών Αλκοολούχων Ποτών εκτιμούν ότι η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών είναι πιθανό να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης, καθώς θα φέρει αύξηση στις τιμές των προϊόντων.
Πάντως, η αναλογία των ποτών που αγοράζονται για οικιακή κατανάλωση αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Έτσι, από 30% που ήταν πριν από μία τριετία η οικιακή κατανάλωση ποτών όλων των ειδών, σήμερα έχει φθάσει στο 45% και συνεχώς αυξάνεται. Σε ότι αφορά την αξία των ποτών που καταναλώνονται όμως, χρόνο με τον χρόνο καταγράφεται μείωση και στην οικιακή κατανάλωση, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι αγοραστές επιλέγουν φθηνότερες λύσεις και προτιμούν τα ιδιωτικής ετικέτας οινοπνευματώδη.
Στις γιορτές η μάχη θα δοθεί και φέτος ανάμεσα στο ουίσκι και το κρασί. Οι Έλληνες, αν και παραμένουν πιστοί στο ουίσκι, για το γιορτινό τραπέζι επιλέγουν τα τελευταία χρόνια ένα καλό εμφιαλωμένο κρασί. Η στροφή τους στα εμφιαλωμένα κρασιά, παρά το ότι ακόμη και σήμερα το χύμα κρασί κατέχει το 50% της συνολικής κατανάλωσης, οφείλεται στα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά κρασιά που διατίθενται στην αγορά, αν και κάποια σε υψηλές τιμές.
Η οικονομική κρίση κάνει ακόμα δυσκολότερα τα πράγματα, σε μια αγορά της οποίας το προϊόν δεν αποτελεί την πρώτη επιλογή του καταναλωτή, η κατανάλωση εκτός σπιτιού πέφτει συνεχώς (λόγω και της μείωσης της τουριστικής κίνησης) και τα ελληνικά κρασιά στα σούπερ μάρκετ έχουν να ανταγωνιστούν φθηνά εισαγόμενα κυρίως που είναι ένα θέμα προς προβληματισμό…όλοι μας έχουμε δει στα σούπερ μάρκετ κρασιά με 2 €, αν συμπεριλάβουμε τα έξοδα παραγωγής, συσκευασίας, μεταφοράς, διακίνησης, προώθησης, διαφήμισης, κέρδη (παραγωγού, μεσαζόντων και τελικού σημείου πώλησης), ΦΠΑ, φόρους, δασμούς κ.α. εύκολα κανείς αντιλαμβάνεται ποια είναι η αξία και η ποιότητα του περιεχομένου...
Ο μεγάλος εχθρός των οινοποιείων στην ελληνική αγορά είναι η κατανάλωση χύμα κρασιού, (αμφιβόλου ποιότητας πολλές φορές). Υπολογίζεται ότι το 50% του κρασιού που καταναλώνεται στην Ελλάδα διακινείται χωρίς χαρτιά. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι Έλληνες διαθέτουν κατά μέσο όρο λίγο περισσότερα από 4 ευρώ τον μήνα για αγορά κρασιού, περίπου το ένα τρίτο των συνολικών δαπανών τους για οινοπνευματώδη.
Σταχυολογήματα &…αλήθειες από ανθρώπους του χώρου
Σε αυτή την ενότητα έκρινα σκόπιμο να παραθέσω κάποια ενδιαφέροντα και εποικοδομητικά αποσπάσματα από συνεντεύξεις ανθρώπων του χώρου.
Ανδρέας Κατσανιώτης - Διευθύνων σύμβουλος στον Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ) – από συνέντευξη στην εφημερίδα Καθημερινή.
Σε ποιες χώρες κυρίως εξάγουμε ελληνικό κρασί;
Παραδοσιακά η σημαντικότερη χώρα προορισμού για το ελληνικό κρασί είναι η Γερμανία, η οποία απορροφά το 43% του συνόλου των εξαγωγών και αποτελεί στόχο «εξαγωγικών» προσπαθειών. Είναι όμως και αυτή μια αγορά που βάλλεται από παντού και μια αγορά που παρουσιάζει κάμψη και κούραση. Η μόνη δυναμική που φαίνεται να υπάρχει είναι η δημιουργία μοντέρνων κρασιών καλής ποιότητας και ανταγωνιστικών τιμών». Η δεύτερη σημαντικότερη είναι η αγορά των ΗΠΑ (12,64%). Ακολουθούν οι αγορές του Βελγίου (5,19%) και του Καναδά (4,60%).
Η χώρα μας έχει σημαντικές γηγενείς ποικιλίες, που δίνουν ιδιαίτερη ταυτότητα στο ελληνικό κρασί και οι οποίες έχουν αρχίσει να αναγνωρίζονται από τους επαγγελματίες του κλάδου σε χώρες όπως η Γερμανία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και το Βέλγιο ως ξεχωριστές ποικιλίες, που δίνουν πολύ καλής ποιότητας κρασιά. Χαρακτηριστικά μπορούμε να αναφέρουμε το Ασύρτικο, το Ξινόμαυρο, το Αγιωργίτικο και το Μοσχοφίλερο.
Γενικότερα, τι ακούγεται «έξω» για το ελληνικό κρασί;
Εχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται τα πολύ θετικά άρθρα για το ελληνικό κρασί. Σημαντικά, μάλιστα, περιοδικά όπως το Wine Spectator, το Food&Wine κ.ά. παρουσιάζουν αρκετά συχνά μέσα από τις σελίδες τους ελληνικά κρασιά και εξαίρουν χαρακτηριστικές ελληνικές ποικιλίες. Γνωστοί δημοσιογράφοι και ειδικοί του χώρου κατατάσσουν πολλά ελληνικά κρασιά σε υψηλές θέσεις, ισάξιες με πολλά αναγνωρισμένα ιταλικά, ισπανικά κρασιά κ.ά.
Θα το χαρακτηρίζαμε ακριβό για το εξωτερικό;
Μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει καλή σχέση ποιότητας και τιμής και αυτό ισχύει για τα πολύ καλής ποιότητας ελληνικά κρασιά. Υπάρχουν ίσως και μερικά κρασιά που έχουν υψηλότερη τιμή από το επιθυμητό. Πιστεύουμε ότι οι Έλληνες οινοπαραγωγοί καταβάλλουν προσπάθειες ώστε να εξασφαλίσουν ανταγωνιστικές τιμές και ευρύτερη παρουσία στο εξωτερικό.
Η εισβολή… των κρασιών του Νέου Κόσμου
Βεβαίως, τα ελληνικά κρασιά σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να έχουν χαμηλές τιμές, όπως συμβαίνει με τα κρασιά του Νέου Κόσμου, όπως η Χιλή, η Αργεντινή, η Καλιφόρνια, η Αυστραλία, η Νότιος Αφρική, που έχουν χαμηλό κόστος δεδομένου ότι εκεί οι εκτάσεις είναι μεγάλες και η παραγωγή μαζική, κάτι το οποίο είναι έξω από τις δυνατότητες του ελληνικού αμπελώνα.
Τα κρασιά από αυτές τις περιοχές έγιναν γρήγορα πάρα πολύ δημοφιλή. Πρόκειται για κρασιά σε προσιτές τιμές, που φέρουν το όνομα της ποικιλίας των σταφυλιών, με έντονα αρώματα φρούτων που εύκολα αναγνώριζαν οι καταναλωτές και γι’ αυτό αγαπήθηκαν. Δώσανε επίσης μεγάλη έμφαση στη προβολή των προϊόντων τους και προσέφεραν επίσης συνέπεια στην ποιότητα, έτσι οι πιθανότητες να πάρει κάποιος ένα χαλασμένο μπουκάλι ήταν μηδαμινές.
Τέλος, ποιο είναι το βασικό μας «ατού»;
Το ελληνικό κρασί συνδυάζεται με πάρα πολλές γεύσεις. Οχι μόνο της ελληνικής κουζίνας, αλλά και άλλων χωρών, όπως της ιταλικής ή της γαλλικής. Αυτό, μαζί με την ιδιαίτερη ποιότητα που του προσδίδουν χαρακτηριστικές ελληνικές ποικιλίες, είναι τα βασικά πλεονεκτήματα του ελληνικού κρασιού. Δεν είναι τυχαίο ότι το χαρακτηρίζουν «food friendly».
Γιατί δεν τα πάμε καλά με τις εξαγωγές;
Μαίρη Τριανταφύλλου - Οινοπαραγωγός (Οινοθήκη Emery), project manager στρατηγικού σχεδίου για το ελληνικό κρασί. Καθημερινή: ρεπορτάζ - A. Mανδράκου, Λ. Nτιλσιζιάν
«Οι σοβαροί εισαγωγείς δεν ασχολούνται ακόμα μαζί μας». Η εικόνα που έχουν οι ξένοι για το ελληνικό κρασί έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα που έχουν οι Έλληνες. Απόδειξη αυτού είναι ότι το 95% των πωλήσεων γίνονται εντός των συνόρων. Ο ρυθμός ανάπτυξης δεν ξεπερνά το 0,5%, όταν οι πέντε χώρες του Νέου Κόσμου τρέχουν με 600%!
Στη δημιουργία αρνητικών εντυπώσεων έχουν συμβάλει καταλυτικά οι ξένοι που επισκέπτονται την πατρίδα μας, γιατί η εμπειρία που αποκομίζουν δοκιμάζοντας «ελληνικό κρασί» στον τόπο όπου παράγεται είναι εξαιρετικά χαμηλού επιπέδου. Το κρασί που τους προσφέρεται στα all inclusive ξενοδοχεία είναι κακής ποιότητας, ενδεχομένως ούτε καν ελληνικό, ενώ στα εστιατόρια και στις ταβέρνες είτε θα τους σερβίρουν αμφιβόλου προελεύσεως χύμα είτε κρασί εμφιαλωμένο σε ακατάλληλα σκεύη και συνθήκες συντήρησης, ζεστά ή πολύ κρύα. Η έλλειψη οινικής κουλτούρας στην Ελλάδα έχει επιφέρει αυτά τα αποτελέσματα.
Λέων Καράτσαλος - Γεωπόνος, γενικός διευθυντής «Γαία Οινοποιητική».
«Παράγουμε ποιοτικό κρασί τα τελευταία 30 χρόνια, οι Γάλλοι το κάνουν εδώ και 3 αιώνες». Η πιο συνηθισμένη αντίφαση που συναντάμε στην πατρίδα μας είναι ότι, ενώ εμείς θεωρούμε ότι είμαστε πολύ καλοί σε ό,τι κάνουμε, στην πραγματικότητα όλοι οι άλλοι που ζουν στον υπόλοιπο πλανήτη πιστεύουν μάλλον το αντίθετο…
Βασίλης Κουρτάκης - Διευθύνων σύμβουλος «Ελληνικά Κελλάρια Οίνων Α.Ε.»
«Η ρετσίνα λειτούργησε ως φραγή στις εξαγωγές μας, πείθοντας πολλούς ανθρώπους ότι η Ελλάδα παράγει μόνο ρετσίνα, που σε κάποιους αρέσει πολύ (και είναι οι λιγότεροι) και σε κάποιους καθόλου. »
Αρκετές χώρες δεν γνωρίζουν ότι η Ελλάδα παράγει κρασιά και ότι τα εξάγει. Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ, μόλις σε οκτώ πολιτείες ήταν γνωστό ότι υπάρχει ελληνικός αμπελώνας.
Mερόπη Παπαδοπούλου - Γαστρονόμος.
Ναι, έχουμε πια αρκετά καλά κρασιά. Φαίνεται όμως πως αυτό το ξέρουμε ακόμα μόνο εμείς...Ακόμα και η ομογένεια (το μεγάλο στήριγμα των εξαγωγών μας) φαίνεται -σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα- να στρέφεται και προς άλλες αγορές. Αναρωτιέμαι χρόνια τώρα πώς οι τόσο αξιόλογοι Ελληνες παραγωγοί δεν κατάφεραν να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι και με απλά λόγια και σύγχρονες μεθόδους να προωθήσουν το brand «ελληνικό κρασί».
Σκεφτείτε λίγο: όλοι ξέρουν ότι το γαλλικό κρασί είναι καλό. Πόσους Γάλλους παραγωγούς ξέρει ο μέσος Ελληνας καταναλωτής; Σχεδόν κανέναν! Ομως, αν του προτείνουν ένα γαλλικό κρασί, θα το δεχτεί με ευχαρίστηση και θα το απολαύσει με θετική προδιάθεση ως προς την ποιότητά του. Το ίδιο συμβαίνει αναλογικά με το ιταλικό, το ισπανικό, το καλιφορνέζικο κρασί. Συμπέρασμα; Κάνουμε καλά κρασιά, αλλά κάνουν και άλλοι. Και συχνά καλύτερα, πολύ καλύτερα.
Κάθε αλήθεια περνά από τρία βασικά στάδια. Πρώτον, διακωμωδείται. Δεύτερον, βρίσκει βίαιη αντίσταση. Τρίτον, γίνεται αποδεκτή ως αυταπόδεικτη. - Σοπενχάουερ
Το επιμύθιο
Όσο για την δυναμική του Ελληνικού κρασιού, που αναμφίβολα είναι ένα προϊόν με αρκετά προβλήματα αλλά και πολύ «ταλέντο»…πρέπει επιτέλους να βελτιώσει τις αδυναμίες του, να ενηλικιωθεί, να δείξει χαρακτήρα και να γίνει «μεγάλος παίχτης» στην παγκόσμια αγορά…του το ευχόμαστε όλοι γιατί το αξίζει…
Συνοψίζοντας από την σκοπιά του Διαιτολόγου, το κρασί είναι ένα ευλογημένο ποτό, υψηλής έως και ανεκτίμητης βιολογικής αξίας λόγω της περιεκτικότητάς του σε αντιοξειδωτικά και άλλες βιολογικά ενεργές ουσίες, που το καθιστούν μια εξόχως αποτελεσματική φόρμουλα αντιγήρανσης και καρδιοπροστασίας. Φτιάχνει την διάθεση και αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο του ανθρώπου για την μύησή του στην τέχνη του ευ ζην, όταν πίνεται με μέτρο…
«Τρία ποτηράκια διώχνουν τον Διάβολο, το τέταρτο όμως τον ξαναφέρνει…»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΑ - 12/2010
Πηγές
Νατσιούλης Αθανάσιος – Οίνος - Εφημερίδα ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΟ 5 / 2001
Νατσιούλης Αθανάσιος – το Γαλλικό παράδοξο - Εφημερίδα ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΟ 11/ 2003
Νατσιούλης Αθανάσιος - Αλκοόλ – Εργασία από σεμινάριο τελειόφοιτων .
Στους ρυθμούς της καρδιάς – Ελληνικό Ίδρυμα Καρδιολογίας
Σουφλερός Ευάγγελος - Οινολογία - Επιστήμη και τεχνογνωσία 2000.
Στεγνώνουν οι πωλήσεις στα ποτά - Δήμητρα Σκούφου - τα Νέα 2/12/2009
http://www.pbs.gr/cms/?q=node/1459 Γιατί οι ξένοι δεν αγοράζουν τα κρασιά μας;
Καθημερινή - ρεπορτάζ - A. Mανδράκου, Λ. Nτιλσιζιάν
http://www.naftemporiki.gr/t+z/story.asp?id=1184200 Ν. Μηταρέα - Τι θα μπορούσαν να
κάνουν οι Έλληνες παραγωγοί για να γίνουν τα κρασιά τους περισσότερο γνωστά;
Πηγές φωτογραφιών
http://krasodad.blogspot.gr/2011/04/blog-post_1775.html
http://www.drinking.gr/tag/%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BA%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%AF/
http://www.chemist.gr/2011/07/5706/
http://www.chemist.gr/2012/06/7634/
http://ntelalides8ou.blogspot.gr/2012/12/blog-post_1592.html
http://www.lagadas.net/index.php?act=viewProd&productId=2047
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C102/223/1627,5147/
http://school-in-symi.blogspot.gr/2013_02_01_archive.html
http://antikleidi.com/2012/11/25/diego-velasquez/
http://www.lions-radio.com/archives/23120/