Επιδόρπιοι οίνοι - Μέρος 2

Μοσχάτος Ρίου Πατρών Παπαρούση

Άλλα επιδόρπια κρασιά της Σαντορίνης

Nama - Κάναβα Ρούσσος:  Επιτραπέζιος γλυκός οίνος, με 10,5% αλκοόλ, που προορίζεται για το μυστήριο της θείας κοινωνίας. Προέρχεται από την οινοποίηση των ποικιλιών Μανδηλαριά, Αηδάνι, Ασύρτικο, Αθήρι και Μαυράθηρο, μετά από υπερώριμο τρύγο και λιάσιμο 15 ημερών. Διακρίνεται από το λαμπερό βαθυκόκκινο χρώμα του, έντονα σιροπώδες με ευχάριστη γλυκιά γεύση, διακριτική οξύτητα, μαλακές τανίνες και μακρά απολαυστική επίγευση. Με πλούσια αρωματική παλέτα από κόκκινα φρούτα, ξηρά δαμάσκηνα, σταφίδες, σοκολάτα και γλυκά μπαχαρικά όπως κανέλλα και γλυκόριζα.

Απηλιώτης - Κτήμα Σιγάλα: Οίνος ερυθρός φυσικώς γλυκύς με ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) και 9% περιεκτικότητα σε αλκοόλ. Προέρχεται από την οινοποίηση σταφυλιών της ποικιλίας Μανδηλαριά, αφού προηγουμένως λιαστούν για 10-12 ημέρες, ωριμάζουν και παλαιώνουν σε δρύινα βαρέλια για 2 χρόνια τουλάχιστον.  Είναι ένα κρασί με απεριόριστη δυνατότητα παλαίωσης, με έντονο βαθύ κόκκινο χρώμα, και καλή ισορροπία μεταξύ γλυκύτητας, τανινών και οξύτητας. Έντονη αρωματική παλέτα, όπου κυριαρχούν η καραμέλα, η σοκολάτα, τα γλυκά μπαχαρικά και ο καπνός. Με δυνατό και πολύπλοκο τελείωμα. Απολαύστε το στους 11 C σκέτο ή μαζί με τυριά έντονης γεύσης, ξηρά φρούτα και γλυκίσματα σοκολάτας.

Μανδηλαριά

Αχαΐα

Ο νομός Αχαΐας, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στην ελληνική επικράτεια σε ότι αφορά την παραγωγή γλυκών κρασιών, με τρία κρασιά του να φέρουν την ένδειξη ΠΟΠ:  Μαυροδάφνη Πατρών, Μοσχάτος Πατρών και Μοσχάτος Ρίου Πατρών.

Μαυροδάφνη Πατρών

Η Μαυροδάφνη αποτελεί μια σπουδαία ερυθρή αρωματική ποικιλία, που καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή της Πάτρας. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή των ομώνυμων επιδόρπιων οίνων ΠΟΠ με τις γεωγραφικές ενδείξεις «Μαυροδάφνη Πατρών» και «Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς». Διεθνώς καταξιωμένη στον τομέα των γλυκών κρασιών η  Μαυροδάφνη αποτέλεσε για πολλά χρόνια ένα από τα κύρια εξαγόμενα Ελληνικά προϊόντα, ενώ ακόμα και σήμερα θεωρείται ως το πιο δημοφιλές Ελληνικό  ερυθρό γλυκό κρασί.
Το 1854 ο Γερμανός Γουστάβος Κλάους, ίδρυσε έξω από την Πάτρα την οινοποιία Achaia-Clauss, οινοποιώντας παράλληλα την πρώτη γλυκιά Μαυροδάφνη, δίνοντας στο σκούρο σταφύλι το όνομα της μελαχρινής ντόπιας αγαπημένης του.
Για την παραγωγή του επιδόρπιου οίνου, επιτρέπεται η μίξη της ποικιλίας Μαυροδάφνη, που είναι πλούσια σε τανίνες, δίνοντας χρώμα και την πικάντικη πικράδα, με την επίσης γλυκιά ποικιλία «Μαύρη Κορινθιακή», από την οποία παράγεται η κορινθιακή σταφίδα, η οποία είναι πλούσια σε ζάχαρα και οξύτητα. Κρίσιμος παράγοντας για την υψηλή ποιότητα του κρασιού είναι η επιλογή σχετικά φτωχών εδαφών, με χαμηλές  στρεμματικές αποδόσεις, γιατί και οι δύο ποικιλίες μπορούν να δώσουν μεγάλη παραγωγή, εις βάρος της ποιότητας. Το ποσοστό της κάθε ποικιλίας στη μίξη έχει να κάνει με τον εκάστοτε οινοπαραγωγό, με κάποιους να χρησιμοποιούν σχεδόν αποκλειστικά μαυροδάφνη σε αντίθεση με άλλους που μπορεί να  χρησιμοποιήσουν έως 49% την μαύρη κορινθιακή, που είναι και το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο. Κατά την διάρκεια της αλκοολικής ζύμωσης η Μαυροδάφνη ενδυναμώνεται με αλκοόλ που προστίθεται και γίνεται 15-18 vol., διατηρώντας έτσι τα φυσικά της σάκχαρα σε 100 γραμμάρια και πλέον ανά λίτρο, αλλά και σε σημαντικό βαθμό το πρωτογενές άρωμα του σταφυλιού.

Το κρασί εν συνεχεία, παλαιώνεται σε δρύινα βαρέλια από 2-20 και πλέον  χρόνια, με αποτέλεσμα την σταδιακά κατακόρυφη αναβάθμιση της ποιότητάς του, με μαλάκωμα των τανινών που του δίνουν ένα βελούδινο στόμα, ανάπτυξη εξαιρετικής πολύπλοκης γλυκόπικρης γεύσης και μπουκέτου αρωμάτων όπως καραμέλας, καφέ, σοκολάτας, μπαχαρικών όπως βανίλιας, κερασιού, λουλουδιών, ξηρών καρπών όπως καρυδιού και αποξηραμένων φρούτων όπως  δαμάσκηνου και σταφίδας.
Τα κρασιά της Μαυροδάφνης είναι υψηλόβαθμα, σχετικά παχύρρευστα, με μέτριο σώμα και οξύτητα που ισορροπεί με τη γλυκύτητα, φέροντας μια σοφιστικέ αδιόρατη «πικράδα» καφέ και των μπαχαρικών στο μακρύ της τελείωμα. Το χρώμα της Μαυροδάφνης κυμαίνεται από βαθυκόκκινο, έως σκούρο καφέ αδιαφανές, σχεδόν μαύρο, με κεχριμπαρένιες και μοβ-καφέ ανταύγειες.
Είναι εξαιρετικά ανθεκτική στην παλαίωση, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμη και σήμερα στο κελάρι της Achaia Clauss, αναπαύεται η πρώτη Μαυροδάφνη που οινοποίησε ο Κλάους, εσοδείας 1873! Αποτελεί το  παλαιότερο ελληνικό κρασί και ένα από τα παλαιότερα της Ευρώπης.
Οι Μαυροδάφνες πίνονται σκέτες ως απεριτίφ και συνοδεύουν ξηρούς καρπούς, μπλέ τυριά, αρωματικά πούρα και αποτελούν το ιδανικό ταίρι για την σοκολάτα.


Μοσχάτος Πατρών

Το άσπρο μοσχάτο, από το οποίο παράγεται ο γλυκός οίνος με την ένδειξη «Μοσχάτος Πατρών» ΠΟΠ, καταλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος του αμπελώνα της Πάτρας.
Χαρακτηρίζονται από λαμπερό χρυσοκίτρινο χρώμα, σχετικά πυκνόρρευστα, με έντονα αρώματα μελιού, κίτρινων και ξηρών φρούτων και καρπών όπως αχλαδιού, κυδωνιού, σταφίδας και λουλουδιών όπως τριαντάφυλλου.
Με περίπλοκη γλυκιά, διακριτική φρουτώδη γεύση, που τους δίνει φρεσκάδα και μακρύ τελείωμα.

Νατσιούλης Αθανάσιος εν ώρα γευσιγνωσίας.

Μοσχάτος Ρίου Πατρών

Ο γλυκός οίνος με την ένδειξη «Μοσχάτος Ρίου Πατρών» ΠΟΠ, μπορεί να παράγεται σε περιορισμένες ποσότητες, από το μικρόρωγο άσπρο μοσχάτο, αλλά διακρίνεται για την υψηλή του ποιότητα η οποία έχει αναγνωριστεί με πολλά βραβεία.
Διακρίνονται για το βαθύ χρυσοκίτρινο χρώμα τους και το αρωματικό τους βάθος με έντονη την παρουσία μελιού, τριαντάφυλλου και άλλων ανθέων, φρέσκων και ξηρών φρούτων όπως βερίκοκου, ροδάκινου, μήλου, κυδωνιού, σύκου, εσπεριδοειδών και ξηρών καρπών όπως καρυδιού. Πυκνόρρευστα, με γεμάτο περίπλοκο στόμα, γευστική διάρκεια και δροσιστική οξύτητα που ισορροπεί αρμονικά από την γλυκύτητα. Η επίγευσή τους είναι ευχάριστη και μακρά.
Γενικά τα λευκά Μοσχάτα πίνονται σε θερμοκρασία 10C μόνα τους ή σε συνδυασμό με μπλε τυριά, με φρούτα και σιροπιαστά γλυκά.

Λήμνος

Μοσχάτος Λήμνου

Η Λήμνος ήταν ξακουστή για τα κρασιά της από την αρχαιότητα και αποτέλεσε έναν από τους κύριους τροφοδότες των Ελλήνων κατά τον Τρωικό Πόλεμο, με αυτή την καλή φήμη να την συνοδεύει ακόμα και σήμερα, κατατάσσοντάς την στους σημαντικότερους παραγωγούς  γλυκών κρασιών ανά την Ελλάδα. Η ποικιλία μοσχάτο Αλεξανδρείας, έχει κάνει «κατάληψη» του 95% των αμπελιών της Λήμνου  (που ανήκουν κατά κύριο λόγο στον τοπικό συνεταιρισμό οινοπαραγωγών), όπου το ηφαιστειογενές έδαφος, ο καυτός ήλιος και οι ξερικές συνθήκες, συνθέτουν ένα μοναδικό terroir, ώστε το μοσχάτο να βγάλει τα καλύτερά του χαρακτηριστικά στα γλυκά κρασιά που φέρουν την ένδειξη ΠΟΠ «Μοσχάτος Λήμνου».
Το χρώμα τους κυμαίνεται από κίτρινο του άχυρου, έως χάλκινο με πρασινωπές ή χρυσοκίτρινες ανταύγειες. Τα κρασιά αυτά διακρίνονται για τον ήπιο χαρακτήρα τους, με διακριτικά, πολύπλοκα και κομψά αρώματα βοτάνων όπως μέντας και δυόσμου, ανθέων με κυρίαρχο το τριαντάφυλλο, ωμών, ξερών, εξωτικών φρούτων και εσπεριδοειδών όπως  βερίκοκου, σταφίδας, καρύδας, μελιού και γλυκών μπαχαρικών.
Είναι πυκνόρρευστα στην υφή, ευκολόπιοτα και δροσιστικά στο στόμα, με έντονη γλύκα  που ισορροπεί την οξύτητα, ενώ νότες ξηρών φρούτων – καρπών επελαύνουν στην συνέχεια με μια μακρά επίγευση.

Ρόδος

Στην ζώνη ΠΟΠ της Ρόδου καλλιεργείται η ποικιλία μοσχάτο άσπρο, που σε συνδυασμό με την Trani (ιταλικής προέλευσης κλώνος μοσχάτου), δίνουν πολύ ενδιαφέροντα ελαφριά και δροσιστικά επιδόρπια κρασιά με βοτανικά αρώματα, που μοιάζουν στυλιστικά με τα αντίστοιχα Μοσχάτα της Λήμνου και φέρουν την ένδειξη «Μοσχάτος Ρόδου». Χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν:
Το χρυσαφί Muscat de Rhodes της CAIR, γλυκύς φυσικός οίνος με 15% vol., είναι ένα παχύρευστο και δροσιστικό κρασί, με χρυσοκίτρινο χρώμα, ικανοποιητική οξύτητα και διακριτικά αρώματα τριαντάφυλλου, εσπεριδοειδών.
Το Amandia της CAIR ερυθρός γλυκύς φυσικός οίνος με 15% vol., από την ποικιλία Μανδηλαριά, με σχετικά ελαφρύ σώμα, ισορροπημένη οξύτητα,  στρογγυλές ταννίνες και πολύπλοκα αρώματα κόκκινων και ξηρών φρούτων, ξηρών καρπών, μελιού, σταφίδας και μπαχαρικών.

Κεφαλλονιά

Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς

Η Κεφαλλονιά αποτελεί την δεύτερη κοιτίδα της Μαυροδάφνης στην Ελλάδα, μετά την  περιοχή των Πατρών, που διατηρεί την πρωτοκαθεδρία τόσο στον αριθμό των κλιμάτων όσο και στην δημοτικότητα. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής μαυροδάφνης της Κεφαλλονιάς, χρησιμοποιείται για την παραγωγή ξηρών κρασιών και μόνο ένα πολύ μικρό μέρος των σταφυλιών θα χρησιμοποιηθεί και ειδικά τα τελευταία χρόνια, για την παραγωγή της Μαυροδάφνης  Κεφαλλονιάς, ενός πολύ ιδιαίτερου γλυκού κρασιού, που φέρει την ένδειξη ΠΟΠ. Αποτελεί μια άκρως ενδιαφέρουσα εκδοχή της Μαυροδάφνης, πιο σκουρόχρωμη, πιο στιβαρή και γλυκόπικρη σε σχέση με την αντίστοιχη των Πατρών, προφανώς λόγω της μη χρησιμοποίησης της ποικιλίας μαύρη κορινθιακή. Το χρώμα της είναι σχεδόν μαύρο, με δυνατά αρώματα ωμών ξηρών και τροπικών φρούτων όπως κερασιών, σύκου, δαμάσκηνου, σταφίδας, σοκολάτας, καφέ, μπαχαρικών, βοτάνων και  ανθέων όπως γλυκόριζας, βανίλιας και μέντας. Πολύ πλούσια στο στόμα, σωματώδης, με στρογγυλεμένες και βελούδινες τανίνες από την παλαίωση, με γευστική πολυπλοκότητα και μακρά επίγευση.

Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς

Μοσχάτος Κεφαλλονιάς

Ο Μοσχάτος Κεφαλλονιάς, αποτελεί άλλον ένα ιδιαίτερα αξιόλογο επιδόρπιο οίνο με την ένδειξη ΠΟΠ. Πρόκειται για ένα δυνατό και πυκνόρρευστο γλυκό κρασί, που προέρχεται από λιαστά σταφύλια του μικρόρωγου κλώνου της ποικιλίας μοσχάτο άσπρο με αρώματα εσπεριδοειδών, αποξηραμένων φρούτων, αχλαδιού, κυδωνιού, λουλουδιών, μελιού, σταφίδας, μπαχαρικών, ξηρών καρπών, καφέ και σοκολάτας, με μακρά και έντονη επίγευση.

Σητεία

Η Σητεία της Κρήτης είναι μια περιοχή με μακρά οινική ιστορία, αφού σε ανασκαφές στην περιοχή βρέθηκαν οινοποιήσημα σταφύλια ηλικίας αρκετών χιλιάδων ετών! Ιστορικές πηγές επίσης, αναφέρουν ότι ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Λούκουλλος, είχε αδυναμία στα κρασιά της περιοχής, που τα θεωρούσε εξαιρετικής ποιότητας.
Το «βαρύ πυροβολικό» της περιοχής, αποτελούν τα κόκκινα γλυκά κρασιά ΠΟΠ Σητεία, από την αρχαία ερυθρή ποικιλία «Λιάτικο», που ονομάστηκε έτσι επειδή ωριμάζει τον Ιούλιο. Σαν ποικιλία θα το συναντήσουμε σε όλη την Κρήτη, αλλά τον καλύτερό του εαυτό τον δίνει στο  Ηράκλειο (ΠΟΠ Δαφνές) και στο Λασίθι (ΠΟΠ Σητεία), όπου μπορεί να γίνει προσθήκη και 20% μανδηλαριάς. Το λιάσιμο των σταφυλιών, συμπυκνώνει τον μούστο, τα ζάχαρα του οποίου ανέρχονται στα  400 γραμμάρια ανά λίτρο, ενώ ακολουθεί η οινοποίηση και η ωρίμασή τους σε βαρέλια, που μπορεί να τα κάνει να γίνονται καλύτερα, ακόμα και μετά από δεκαετίες.
Είναι κρασιά με μαλακές τανίνες και καλή οξύτητα, με χαρακτηριστικό χρώμα, κόκκινο - γκρενά (όπως το εσωτερικό του ροδιού), που σύντομα γίνεται κεραμιδί λόγω της οξείδωσης των χρωστικών του. Η γεύση τους είναι γεμάτη και έντονη, όπως και το άρωμά τους που παραπέμπει σε ώριμα και αποξηραμένα κόκκινα φρούτα, κυδώνι, άνθη και γλυκά μπαχαρικά.

Ερυθρός γλυκός οίνος Vinissimo «ΠΟΠ Δαφνές»
Δαφνές

Από αρχαιοτάτων χρόνων και σε όλες τις ιστορικές περιόδους (Ρωμαϊκή, Βυζαντινή περίοδο,  Βενετοκρατία και Μεσαίωνα), στις Δαφνές του Ηρακλείου άκμασε η αμπελοκαλλιέργεια -  όπως φανερώνουν αρχαιολογικά ευρήματα - κάτι που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα, που εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις κύριες ασχολίες των ντόπιων. Ο μύθος λέει, ότι οι Δαφνές οφείλουν το όνομά τους, σε μία δάφνη που φύτρωσε στον ναό της Αγίας Ζώνης.
Οι ερυθροί γλυκοί οίνοι «ΠΟΠ Δαφνές», παλαιώνονται για 3 χρόνια σε δρύινα βαρέλια και διακρίνονται για το καραμελένιο χρώμα τους, την έντονη, γεμάτη και βελούδινη γεύση τους, τα δυνατά αρώματα σοκολάτας και αποξηραμένων φρούτων όπως σύκου, σταφίδας, καφέ και βοτάνων. Η οξύτητα ισορροπεί αρμονικά με την γλυκύτητα ενώ ακολουθεί η χαρακτηριστική έντονη και μακρά επίγευση.

                                        
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΟΙΝΟΣ & ΠΟΤΟ" 2/2015


Πηγές 

http://www.newwinesofgreece.com/ 
http://www.sigalas-wine.com/eshop/eshop_index.asp#  
http://www.canavaroussos.gr/                                                         
http://www.cair.gr/page.aspx?pageId=3&subpageID=16&subpage2ID=51
http://www.kefalonitikanea.gr/2013/07/blog-post_549.html#ixzz3KpgmJdC2

Πηγές φωτογραφιών

http://www.parparoussis.com/wines/
http://palaciosalvo-montevideo.blogspot.gr/2010/09/tin-advertisment-cair-rhodes.html
http://www.kefalonitikanea.gr/2013/07/blog-post_549.html#.VKGJeF4gA
http://www.agrunion.gr/products/sweet-wine/vinissimo.html