Danziger Goldwasser…το ελιξίριο των αλχημιστών
Το Danziger Goldwasser είναι ένα δυνατό λικέρ το οποίο παραγότανε τουλάχιστον από το 1598 στο Danzig (Gdańsk). Στα Πολωνικά ονομάζεται Gdańska Wódka, δηλαδή βότκα του Γκντανσκ, ενώ στα γερμανικά Goldwasser σημαίνει στην κυριολεξία «χρυσό νερό». Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό αυτού του ποτού είναι οι μικρές νιφάδες χρυσού των 22 καρατιών που αιωρούνται σε αυτό.
Περιγραφή - σύσταση - γευσιγνωσία
Φτιαγμένο από μια μυστική συνταγή, όπου εκτός των νιφάδων του χρυσού, περίπου είκοσι ρίζες και βότανα συνδυάζονται για να δώσουν την μοναδική του γεύση. Το Goldwasser περιέχει μεταξύ άλλων γλυκάνισο, μαύρη γλυκόριζα, εσπεριδοειδή, άνθη, μαϊντανό, δενδρολίβανο, θυμάρι, γλυκάνισο, φινόκιο, τζίντζερ, κάρδαμο, κορίανδρο, αρκεύθο, κανέλα, λεβάντα, θυμάρι και άλλα βότανα.
Το Goldwasser είναι ένα βοτανικό λικέρ με μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη και αλκοόλη 40% Vol. Είναι πλούσιο, σιροπώδες, διαυγές και αψύ, χωρίς να καίει, πικάντικο, με βοτανικές γεύσεις και αρώματα, όπου κυριαρχούν ο γλυκάνισος, η μαύρη γλυκόριζα και τα εσπεριδοειδή. Απολαύστε το με πάγο ή με σαμπάνια.
Ο 16ος αιώνας, ήταν μια χρονική περίοδος, κατά την οποία η αλχημεία ήταν στο αποκορύφωμά της. Οι δύο πιο γνωστές επιδιώξεις των αλχημιστών (αν και είχαν πολλές) ήταν η μεταστοιχείωση του μολύβδου σε χρυσό και η δημιουργία ενός ιατρικού ελιξιρίου "πανάκεια", που αφενός θα θεράπευε όλες τις ασθένειες και αφετέρου θα παράτεινε την ζωή επ 'αόριστον. Η αποτυχία των αλχημιστών σε αυτές τους τις επιδιώξεις, τους κόλλησε την ρετσινιά του τσαρλατάνου, αν και αυτό τους αδικεί εν μέρει, γιατί αποτέλεσαν τους πρόδρομους των σημερινών χημικών. Η πρεμιέρα του Goldwasser, πραγματοποιήθηκε εκείνη την εποχή και πιστεύεται ότι ο Ολλανδός εφευρέτης του Ambrose Vermollen, πρέπει να επηρεάστηκε από τους αλχημιστές και τις δοξασίες τους, ότι ο χρυσός διέθετε πολλές επιθυμητές (αν και ασαφείς) ιατρικές ιδιότητες, όταν σκαρφίστηκε το "χρυσό" ποτό. Οι τοπικοί μύθοι, σχετικά με την εφεύρεση του Goldwasser, αφθονούν στην Πολωνία και κυρίως περιστρέφονται γύρω από το θεό Ποσειδώνα, που χάρισε το απολαυστικό ποτό στους πολίτες του Γκντανσκ. Σε έναν από αυτούς τους μύθους, οι κάτοικοι ρίχνουν κέρματα στο σιντριβάνι του Ποσειδώνα για να τον εξευμενίσουν, αλλά αυτός είναι τόσο άρρωστος και κουρασμένος, που χτυπά δυνατά την τρίαινα παντού…και αυτός είναι ο λόγος που θα βρείτε κομμάτια χρυσού στη βότκα.
Σε μια άλλη εκδοχή του μύθου, ο Ποσειδώνας περιχαρής από τα νομίσματα που του αφιερώνανε, αποφάσισε να ανταμείψει τους κατοίκους με ένα αλχημιστικού τύπου θαύμα…μετατρέποντας το νερό του σιντριβανιού σε βότκα. Σχεδόν όλοι, άπληστοι και φιλάργυροι, γέμιζαν και μετέφεραν βαρέλια, εκτός από τον ενάρετο ιδιοκτήτη του εστιατορίου Pod Lososiem. Ο θεός για να τον ανταμείψει για την καλή του στάση, γέμιζε για πάντα την βότκα του με χρυσό.
Επιστροφή στον Vermollen, που τον Ιούλιο του 1598 αποκτά την ιθαγένεια στη γερμανική τότε πόλη του Danzig και αρχίζει να παρασκευάζει το λικέρ που αποδείχθηκε εξαιρετικά δημοφιλές και σύντομα να άρχισε να σερβίρεται σε βασιλικές αυλές σε όλη την Ευρώπη, έγινε το λικέρ της αριστοκρατίας. Η Μεγάλη Αικατερίνη το λάτρευε, όπως και ο τσάρος Πέτρος Α’ ο Μέγας, που κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προς τη Δυτική Ευρώπη επισκέφθηκε την πόλη του Γκντανσκ (Danzig) και ίδρυσε εκεί ρωσικό προξενείο. Ο τσάρος ήταν μεγάλος «εραστής» του Danziger Goldwasser και διέταξε μόνιμη παροχή Goldwasser στη Ρωσία για τον εαυτό του. Ο θρύλος λέει ότι και ο βασιλιάς Sigismund ΙΙ Augustus ήταν φανατικός φίλος του ποτού.
Το 1704, ο εγγονός του Vermöllen, Salomon με τον αδελφό του Ισαάκ, μετέφεραν την παραγωγή σε νέες εγκαταστάσεις που βρίσκονται στο Breitgasse. Εκείνη την εποχή ήταν σύνηθες για τα σπίτια να χρησιμοποιούν σύμβολα ζώων αντί για αριθμούς και το νέο εργοστάσιο είχε έναν σολομό (γερμανικά: Lachs) στην πρόσοψη. Εξ ου και η ονομασία της μάρκας "Der Lachs zu Danzig".
Καθώς η ελεύθερη πόλη Danzig και η Ανατολική Πρωσία αποσχίστηκαν από τη Γερμανία μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η εταιρεία άνοιξε το 1922 ένα επιπλέον εργοστάσιο στο Βερολίνο για να καλύπτει τις ανάγκες της Γερμανίας και της διεθνούς αγοράς με τα προϊόντα τους Danziger Goldwasser και Krambambuli από εκεί. Μετά το 1945, όταν η πόλη έγινε μέρος της Πολωνίας, μόνο το εργοστάσιο του Βερολίνου συνέχισε να παράγει γνήσιο Danziger Goldwasser. Το 1971 η Der Lachs, ανέθεσε την παραγωγή στο αποστακτήριο Hardenberg –Wilthen, στην πόλη της Nörten-Hardenberg της Δυτικής Γερμανίας. Σήμερα, ο Carl Graf von Hardenburg είναι ο μοναδικός κάτοχος της αρχικής συνταγής του Danziger Goldwasser.
Το αρχικό κτίριο - αποστακτήριο του Goldwasser στο Γκντανσκ, αν και δεν λειτουργεί, παραμένει άθικτο - τουριστική ατραξιόν - ενώ έξω από το κτίριο λειτουργεί εστιατόριο, το "Pod Łososiem" (Ο σολωμός).
Διάφορες πολωνικές μάρκες από το Γκντανσκ, πωλούν παρόμοια ποτά που ονομάζονται Gdańska Złotówka (χρυσός του Γκντανσκ) ή Złota Woda (χρυσό νερό). Με την ονομασία Goldschläger υπάρχει ένα ιταλικό schnapps με κανέλα η οποία περιέχει επίσης μικρές νιφάδες από 22 καράτια χρυσό.
Χρήσεις του χρυσού πέρα από τις συνηθισμένες…
Ένα άλλο εμπορικό σήμα του Goldwasser, το Schwabacher Goldwasser και άλλα είδη τροφίμων που περιέχουν χρυσό, παράγονται στην πόλη του Schwabach, κοντά στην Νυρεμβέργη. Το Goldwasser χρησιμοποιείται επίσης σε μια παραδοσιακή συνταγή, το σουφλέ Rothschild. Ορισμένες ασιατικές χώρες βάζουν χρυσό σε φρούτα, σνακ, τον καφέ και το τσάι, ενώ κάποιοι ιθαγενείς της Αμερικής πίστευαν ότι η κατανάλωση χρυσού θα μπορούσε να επιτρέψει στους ανθρώπους να αιωρούνται…
Μια ιατρική μελέτη στη Γαλλία κατά τις αρχές του εικοστού αιώνα, δείχνει ότι ο χρυσός είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για την ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ενώ η σύγχρονη ιατρική αμφισβητεί όλα αυτά, ο χρυσός είναι γνωστό ότι δεν παρουσιάζει τοξικότητα για τον άνθρωπο, περνώντας μέσα από το πεπτικό σύστημα αμετάβλητος, αντίθετα με τα περισσότερα άλλα βαρέα μέταλλα. Δεδομένου ότι οι νιφάδες είναι εξαιρετικά μικρές και λεπτές, η τιμή δεν είναι απαγορευτική. Όταν χρησιμοποιείται ως πρόσθετο τροφίμων, στην λίστα του Codex Alimentarius, ο χρυσός είναι χαρακτηρισμένος ως E175.
Advokaat
Το Advocaat είναι ένα παραδοσιακό ολλανδικό, κρεμώδες λικέρ με βάση το κονιάκ, τα αυγά και την ζάχαρη.
Σύμφωνα με τον μύθο, το όνομα για advocaat προέρχεται από την ολλανδική λέξη για το αβοκάντο. Λέγεται ότι πρωτοφτιάχτηκε με αβοκάντο, όταν οι Ολλανδοί έποικοι ζούσαν στην πρώην Ολλανδική Γουιάνα ή Σουρινάμ (μια χώρα της Νότιας Αμερικής) και δεδομένου ότι τα αβοκάντο δεν ήταν διαθέσιμα πίσω στην Ολλανδία, τα αντικατέστησαν στο ποτό με τα αυγά ως πυκνωτικό μέσο. Σημειωτέων, η λέξη Advocaat στα ολλανδικά σημαίνει δικηγόρος.
Το περιεχόμενό του μπορεί να είναι ένα μείγμα από αρωματικά αποστάγματα (κονιάκ ή μπράντυ), με κρόκους αυγού, ζάχαρη ή μέλι, βανίλια και μερικές φορές κρέμα γάλακτος ή γάλα εβαπορέ.
Το τυπικό Advocaat έχει κίτρινο χρώμα, είναι αρκετά γλυκό, με απαλή γεύση, πλούσιο, ελαφρώς παχύ και κρεμώδες. Η περιεκτικότητά του σε αλκοόλ κυμαίνεται μεταξύ 14% και 20%. Συνηθίζεται να είναι περίπου 15% στις αγγλόφωνες χώρες, ενώ σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, το προτιμούν στο 20%.
Τύποι και χρήσεις - πως θα το απολαύσετε
Το Advocaat πίνεται μόνο του ως απεριτίφ πριν το γεύμα ή ως χωνευτικό μετά το φαγητό. Επίσης χρησιμοποιείται σε πολλά κοκτέιλ: Το Bombardino στην Ιταλία, ειδικά σε χιονοδρομικά κέντρα, αναμιγνύεται με ζεστό καφέ, κονιάκ, ρούμι και ουίσκι. Το ρωσικό Snowball, όπου προσθέτουμε στο λικέρ βότκα με άρωμα κίτρου, χυμό λάιμ και ανθρακούχα λεμονάδα, ενώ το Fluffy duck, αποτελεί μίξη με ρούμι. Θα μπορούσε επίσης να χυθεί πάνω σε βάφλες, κέικ, γλυκά, παγωτά και άλλα ζαχαρωτά.
Το Advocaat μπορεί να αγοραστεί σε φιάλες ή να κάνετε φρέσκο. Οι εμφιαλωμένες ποικιλίες είναι συνήθως πολύ πιο λεπτόρρευστες και δεν περιέχουν ασπράδια αυγών. Στην ηπειρωτική Ευρώπη, το λικέρ συχνά σερβίρεται πολύ παχύ και τρώγεται με το κουτάλι, σαν πουτίγκα.
Πυκνό advocaat, πωλείται σχεδόν αποκλειστικά στην ολλανδική και βελγική αγορά, αν και μπορεί επίσης να βρεθεί στην Νότια Γερμανία, την Αυστρία και ειδικά στην Τιρολέζικη αγορά. Αξιοσημείωτοι παραγωγοί advocaat είναι οι: Warners, Bols, Dwersteg, Verpoorten, Warninks, Cooymans, Jansen και DeKuyper.
Coquito: Από το Πουέρτο Ρίκο, παρασκευασμένο από κρόκους αυγών, ρούμι, γάλα και κρέμα καρύδας, συμπυκνωμένο γάλα, κανέλα, μοσχοκάρυδο και γαρίφαλο.
Eggnog: Δημοφιλές ποτό στις ΗΠΑ και τον Καναδά, που συνήθως συνδέεται με τα Χριστούγεννα. Φτιάχνεται με γάλα και / ή κρέμα γάλακτος, ζάχαρη, αυγά, κονιάκ, ρούμι, ουίσκι, μπέρμπον, βότκα, ή από έναν συνδυασμό τους. Συνήθως σερβίρεται με κανέλα ή μοσχοκάρυδο.
Eierpunsch: Στην κυριολεξία σημαίνει, "αυγό γροθιά" και είναι το γερμανικό όνομα που δίνεται σε ένα ποτό, με βάση παρόμοια με του eggnog. Γίνεται με κρόκους αυγών, ζάχαρη, λευκό κρασί και βανίλια, ενώ μερικές φορές προστίθεται κρέμα γάλακτος. Συνηθίζεται τον χειμώνα και ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα στην Γερμανία και την Αυστρία.
Ponche crema: Κρεμώδες παραδοσιακό λικέρ από την Βενεζουέλα, που συνηθίζεται και στο γειτονικό Τρινιντάντ και Τομπάγκο, κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων. Διατίθεται από το 1900 και είναι φτιαγμένο από γάλα, αυγά, ζάχαρη, ρούμι, βανίλια, μοσχοκάρυδο, κανέλα, και φλούδα λεμονιού.
Rompope: Είναι παραπλήσιο με το eggnog και γίνεται με ρούμι, αυγά, γάλα και βανίλια. Είναι παραδοσιακό ποτό, που το συναντάμε σε διάφορες παραλλαγές σε χώρες της Κ. και Ν. Αμερικής όπως στην Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαδόρ, την Γουατεμάλα, την Ονδούρα την Χιλή και ιδιαίτερα στο Μεξικό, από όπου πιστεύεται ότι ξεκίνησε αρχικά, από το μοναστήρι της πόλης της Πουέμπλα.
Zabaione: Είναι ένα ιταλικό ποτό, που καταναλώνεται σχεδόν αποκλειστικά την περίοδο των Χριστουγέννων. Είναι φτιαγμένο απο ένα γλυκό λικέρ ή κρασί Marsala, ζάχαρη, κρόκους αυγών και μερικές φορές ολόκληρα αυγά. Στη Γαλλία, ονομάζεται Sabayon, ενώ παραλλαγές του υπάρχουν στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη, όπου είναι γνωστό ως sambayón, στην Κολομβία (sabajón) και στη Βενεζουέλα (sambayón).
Αjerkoniak: Παρασκευάζεται στην Πολωνία, περιέχει αυγά και βασίζεται στη βότκα αντί του κονιάκ.
Vov: Είναι η εμπορική ονομασία ενός λικέρ φτιαγμένου από κρόκους αυγών, ζάχαρη και κρασί Marsala.
Φτιάξετε το δικό σας advocaat.
Για να φτιάξετε το δικό σας advocaat, χτυπήστε δέκα κρόκους αυγών με μισό κουταλάκι του γλυκού αλάτι και ένα και ένα τρίτο φλιτζάνια ζάχαρη, ενώ σιγά-σιγά ρίχνετε μιάμισι κούπα μπράντυ ή κονιάκ στο μίγμα. Θερμάνετε το μείγμα σε μια κατσαρόλα σε χαμηλή φωτιά ανακατεύοντας συνεχώς. Δεν πρέπει να το αφήνουμε να πάρει βράση, γιατί το αλκοόλ θα αρχίσει να εξατμίζεται. Προσθέστε στο τέλος δύο κουταλιές της σούπας βανίλια – ανακατεύοντας - και το λικέρ είναι έτοιμο. Μπορεί να σερβιριστεί σε ένα μεγάλο ποτήρι, ζεστό ή διατηρημένο από το ψυγείο, προσθέτοντας σκόνη κακάο και σαντιγί ή και τρούφα προαιρετικά.
Το επιμύθιο
Ποιος είπε ότι είναι νωρίς για ποτό; Είναι ήδη αύριο στην Ευρώπη και χτες στην Κίνα.
Ruth Gordon
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΟΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΤΟ» 12/2012
Πηγές
http://en.wikipedia.org/wiki/Goldwasser
http://mylexiko.blogspot.gr/2012/12/danziger-gold.html
http://dailyarticle.gr
www.gdansk-life.com/poland/goldwasser
http://en.wikipedia.org/wiki/Advocaat
www.drinksecrets.com/ingredient/advocaat/i3c6
www.kindredcocktails.com/ingredient/advocaat
www.wisegeek.com/what-is-advocaat.htm
http://luiza-kerroll.livejournal.com/94134.html
http://ethel-sinadelfos.blogspot.com/2012_10_01_archive.html
http://kraevedenie.net/forum/viewtopic.php?f=29&t=664&start=160
http://www.squidoo.com/poseidon-god
http://www.esacademic.com/dic.nsf/eswiki/331417
http://www.nicks.com.au/index.aspx?link_id=76.1243
http://bebidas-alcoholicasvip.blogspot.gr/2012_09_01_archive.html
http://www.minibottlelibrary.com/mbl/alpha/vok/index.html