Πιθανότατα όλοι να γνωρίζουμε ότι δεν πρέπει να προσλαμβάνουμε ταυτόχρονα αλκοόλ και φάρμακα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε ίσως είναι ότι το ήπαρ είναι το όργανο που επιβαρύνεται ιδιαίτερα, επειδή είναι επιφορτισμένο με τον μεταβολισμό της αλκοόλης αλλά και των φαρμάκων.
Η αλκοόλη σε μικρές ποσότητες αυξάνει την γαστρική απορρόφηση, διασπείρεται ελεύθερα στο σωματικό νερό και μεταβολίζεται (διασπάται) στο ήπαρ. Ξαφνική και μεγάλη ποσοτικά λήψη αλκοόλης προκαλεί σπασμό του στομάχου και καθυστερημένη απορρόφηση του φαρμάκου.
Επανειλημμένη λήψη αλκοόλης και κάπνισμα προκαλούν αύξηση των τρανσαμινασών (ηπατικών ενζύμων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό των φάρμακων και της αλκοόλης), η αύξηση των οποίων αποτελεί δείκτη επιβάρυνσης του ήπατος. Οξεία επίδραση αλκοόλης εμποδίζει τον μεταβολισμό φαρμάκων επιμηκύνοντας την δράση τους. Αν το φάρμακο έχει δυσάρεστες συνέπειες ή παρενέργειες το αλκοόλ προκαλεί επιδείνωση.
Παρακάτω θα δούμε μια σειρά από κοινά φάρμακα και πως επιδρά η ταυτόχρονη λήψη αλκοόλης.
Τα αναλγητικά είναι φάρμακα που μας ανακουφίζουν και καταστέλλουν το αίσθημα του πόνου. Η ασπιρίνη είναι το πιο γνωστό ίσως από αυτά και ταυτόχρονη λήψη με αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του γαστρεντερικού συστήματος και αιμορραγία
Τα αναισθητικά φάρμακα σε συνδυασμό με την αλκοόλη παρουσιάζουν συνεργική δράση, και μπορούν να προκαλέσουν ισχυρότερη αναισθησία & βαθύτερη νάρκωση επιτείνοντας έτσι το αποτέλεσμα.
Τα Φάρμακα κατά της αλκοόλης (αναστολείς αφυδρογονάσης της ακεταλδεύδης)
Όταν λαμβάνονται ταυτόχρονα με αλκοόλ αναστέλλοντας την δράση του άνωθεν ενζύμου, ουσιαστικά εμποδίζουν τον οργανισμό - ήπαρ - να μεταβολίσει την αλκοόλη. Τοξικότητα, υπέρταση, αίσθηση θερμότητας στο πρόσωπο, ταχυκαρδία, πονοκέφαλος, ναυτία, λιποθυμία είναι τα συνοδά συμπτώματα.
Τα αντιισταμινικά είναι μια κατηγορία από αντιαλλεργικά φάρμακα που με ταυτόχρονη λήψη αλκοόλ προκαλούν αυξημένη υπνηλία, και «πτώση» των αντανακλαστικών, με συνακόλουθα πιθανό πρόβλημα στην οδήγηση, τον χειρισμό μηχανημάτων, και επιρρέπεια σε ατυχήματα.
Τα σπασμολυτικά είναι μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούν συνήθως οι πάσχοντες από επιληψία, για να καταστείλουν τα συμπτώματα του επιληπτικού παροξυσμού, που εκδηλώνεται με σπασμούς. Ο συνδυασμός τους με αλκοόλ
προκαλεί αυξημένο μεταβολισμό του φαρμάκου, συνεπώς μειώνει τον χρόνο δράσης του σπασμολυτικού κάτι που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.
Τα αντιβιοτικά φάρμακα όταν λαμβάνονται παράλληλα με αλκοόλη παρακωλύουν τον μεταβολισμό της αλκοόλης εντείνοντας τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την μέθη προκαλώντας πονοκέφαλο και ναυτία, μειώνοντας ταυτόχρονα την δραστικότητα του φαρμάκου.
Τα αντισυλληπτικά. Αν και το αλκοόλ δεν μειώνει την αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών, η ταυτόχρονη λήψη του έχει ως αποτέλεσμα την πιο γρήγορη μέθη της γυναίκας.
Φάρμακα για την καρδιά και την αρτηριακή πίεση. Σε ότι αφορά αυτά τα φάρμακα, το αλκοόλ μειώνει την δραστικότητα των β-αναστολέων, φαρμάκων που χρησιμοποιούνται από καρδιοπαθείς και υπερτασικούς. Οπότε συνιστάται οι άνθρωποι αυτοί να αποφεύγουν τουλάχιστον την ταυτόχρονη λήψη αυτών των φαρμάκων με αλκοόλ.
Φάρμακα για την μείωση της χοληστερόλης. Αν και η μετριοπαθής κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι βλαπτική για τον οργανισμό, σε άτομα που λαμβάνουν στατίνες για τη μείωση της χοληστερόλης, πρέπει να αποφεύγεται γιατί και τα δύο προκαλούν ηπατικές βλάβες.
Τα αντιπηκτικά είναι φάρμακα που καθιστούν το αίμα πιο λεπτόρρευστο και μειώνουν την πηκτικότητά του. Λαμβάνοντάς τα μαζί με αλκοόλ παρατηρείται ελαττωμένος μεταβολισμός του φαρμάκου, με ταυτόχρονη αύξηση του χρόνου παραμονής και δράσης του στο αίμα.
Τα αντιδιαβητικά. Οι διαβητικοί δεν πρέπει να ξεχνούν ότι το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει υπογλυκαιμίες, όχι μόνο άμεσα, αλλά και για αρκετές ώρες μετά, για αυτό δεν πρέπει να είναι νηστικοί. Επίσης κάποια αντιδιαβητικά φάρμακα προκαλούν επίσης υπογλυκαιμία όπως και το αλκοόλ για αυτό και η ταυτόχρονη λήψη τους πρέπει να αποφεύγεται.
Τα βαρβιτουρικά είναι μια κατηγορία ηρεμιστικών φαρμάκων, που προκαλούν εθισμό, καταστολή του κεντρικού νευρικού συστήματος, εξασθένηση, καταστολή της αναπνοής και κώμα. Ο συνδυασμός τους με αλκοόλη επισπεύδει και επιτείνει τα συμπτώματα και μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.
Τα ελαφρά ηρεμιστικά σε συνδυασμό με το αλκοόλ οδηγούν σε μειωμένη απόδοση του φαρμάκου αλλά και του ατόμου καταστέλλοντας το κεντρικό νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας εγκεφαλικές λειτουργίες όπως την ικανότητα κρίσης, τον συντονισμό και το χρόνο αντίδρασης, προκαλώντας υπνηλία.
Τα ναρκωτικά αποτελούν μια μεγάλη και ετερογενής κατηγορία ουσιών και γενικά θα λέγαμε ότι η λήψη τους με αλκοόλ ενισχύει την επίδραση του φαρμάκου και της αιθανόλης.
Συνοψίζοντας
Οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι ένα τεράστιο και εξειδικευμένο κεφάλαιο που δεν είναι δυνατόν να εξαντληθεί μέσα στα πλαίσια του παρόντος πονήματος, που αποτελεί περισσότερο μια απόπειρα ψηλάφησης του θέματος, προβληματισμού και καταγραφής κάποιων βασικών συμπτωμάτων - εννοιών χωρίς ο γράφων να έχει την ψευδαίσθηση ότι καλύπτει με πληρότητα το εν λόγω θέμα.
Το αλκοόλ ξεκίνησε την μακραίωνη πορεία του σαν φάρμακο και σαφώς προάγει την ψυχική και σωματική υγεία του ανθρώπου. Το αλκοόλ είναι ένας εν δυνάμει φίλος ή εχθρός, ανάλογα με την ορθολογική χρήση ή κατάχρηση που τυχόν γίνεται. Εδώ ο δρόμος της υπερβολής σε συνδυασμό με φάρμακα, δεν οδηγεί στο παλάτι της σοφίας, αλλά σε ολισθηρά μονοπάτια…
Το επιμύθιο
Γιατροί είναι αυτοί που δίνουν φάρμακα για τα οποία ξέρουν λίγα, για να γιατρέψουν αρρώστιες για τις οποίες ξέρουν λιγότερα, σε ασθενείς για τους οποίους δεν ξέρουν τίποτα. - Βολτέρος.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΟΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΤΑ 3/2003.